De Arbowet en de RI&E, waarom risico-inventarisatie en -evaluatie verplicht is

Elke ondernemer wil een veilige werkomgeving voor zijn werknemers creëren. Maar hoe zorg je daarvoor en welke regels gelden er eigenlijk? De Arbowet stelt heldere eisen aan bedrijven wanneer het gaat om de veiligheid en gezondheid van werknemers. Eén van de kernonderdelen van deze wet is de risico-inventarisatie en -evaluatie, beter bekend als de RI&E. In dit artikel duiken we dieper in de wereld van de arbowet risico inventarisatie en evaluatie en leggen we uit waarom deze zo cruciaal is voor elk bedrijf.
 

Wat is de Arbowet?

Voordat we ingaan op de RI&E, is het van belang om een duidelijk beeld te hebben van de Arbowet zelf. De Arbowet staat voor Arbeidsomstandighedenwet en heeft als doel om de gezondheid, veiligheid en het welzijn van werknemers en zelfstandigen te bevorderen. Deze wet stelt verplichtingen voor zowel werkgevers als werknemers, en zorgt ervoor dat arbeidsrisico's tot een minimum worden beperkt.
 

De rol van de RI&E binnen de Arbowet

Binnen de kaders van de Arbowet vormt de RI&E (Risico-Inventarisatie & -Evaluatie) een onmisbaar instrument voor bedrijven in Nederland. Dit instrument heeft als primair doel om risico's op de werkvloer systematisch in kaart te brengen en vervolgens te evalueren, zodat er adequate maatregelen genomen kunnen worden ter bescherming van werknemers
 

Wat is een RI&E?

RI&E staat voor risico-inventarisatie en -evaluatie. Het is een systematische aanpak waarbij alle risico's die in een bedrijf of organisatie kunnen voorkomen, in kaart worden gebracht. Na deze inventarisatie volgt een evaluatie waarbij wordt gekeken naar de ernst van de risico's en de maatregelen die genomen kunnen worden om deze te verminderen of, indien mogelijk, geheel te elimineren.
 

Waarom is een RI&E verplicht

Nu komt de kernvraag naar voren: waarom is deze risico-inventarisatie en -evaluatie verplicht? Er zijn verschillende redenen:

• Bescherming van werknemers: De RI&E zorgt ervoor dat risico's binnen een bedrijf duidelijk in beeld komen. Hierdoor kunnen werkgevers passende maatregelen nemen om hun werknemers te beschermen.
• Voorkomen van ongevallen: Door tijdig risico's te signaleren en maatregelen te treffen, kunnen ongelukken en incidenten voorkomen worden.
• Wettelijke verplichting: Simpel gezegd, de Arbowet vereist van bedrijven dat zij een RI&E uitvoeren. Het niet naleven van deze verplichting kan leiden tot sancties van de Inspectie SZW.

Hoe voer je een RI&E uit?

Een goede risico-inventarisatie en -evaluatie uitvoeren is niet altijd eenvoudig. Het vereist een methodische aanpak en kennis van zaken. Hier is een stapsgewijze handleiding:
 

Stap 1: Inventariseer alle risico's

Bekijk alle werkprocessen, -middelen en -omstandigheden. Breng in kaart waar mogelijke risico's kunnen ontstaan. Dit kan variëren van machines en apparatuur tot werkdruk en ergonomie.
 

Stap 2: Evalueer de risico's

Na de inventarisatie ga je de risico's evalueren. Hoe groot is de kans dat een bepaald risico zich voordoet en wat zijn de mogelijke gevolgen? Op basis hiervan kun je prioriteiten stellen.
 

Stap 3: Plan van aanpak

Stel een plan van aanpak op waarin je concrete maatregelen beschrijft om de geïdentificeerde risico's te verminderen of weg te nemen. Dit plan is een levend document dat regelmatig bijgewerkt moet worden.
 

Stap 4: Toetsing en evaluatie

Het is van belang dat de RI&E en het plan van aanpak getoetst worden door een deskundige. Deze kan beoordelen of alle risico's goed in kaart zijn gebracht en of de voorgestelde maatregelen effectief zijn. Na de toetsing is het zaak om de RI&E regelmatig te herzien en te actualiseren.

Conclusie

De arbowet risico inventarisatie en evaluatie is een essentieel instrument om de veiligheid en gezondheid van werknemers te waarborgen. Het stelt bedrijven in staat om op een systematische manier risico's te identificeren en maatregelen te nemen om deze te beperken. Elke ondernemer doet er dan ook goed aan om de RI&E serieus te nemen en te zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving.
 

Veelgestelde vragen over de Arbowet en de RI&E

1. Wat is het primaire doel van de Arbowet?

Het hoofddoel van de Arbowet is het bevorderen van de gezondheid, veiligheid en het welzijn van werknemers en zelfstandigen tijdens hun werkzaamheden.
 

2. Wat betekent de afkorting RI&E?

RI&E staat voor Risico-Inventarisatie & -Evaluatie.
 

3. Is het uitvoeren van een RI&E verplicht voor alle bedrijven?

Ja, de Arbowet vereist van bedrijven dat zij een RI&E uitvoeren. Het exacte proces en de specifieke eisen kunnen variëren op basis van de grootte en aard van het bedrijf.
 

4. Hoe vaak moet een RI&E geactualiseerd worden?

Een RI&E moet regelmatig worden herzien, vooral als er significante veranderingen zijn in de werkprocessen, de gebruikte machines, of als er een ernstig arbeidsongeval plaatsvindt. De exacte frequentie hangt af van de dynamiek van het bedrijf en de sector waarin het actief is.
 

5. Wie moet de RI&E toetsen?

De RI&E en het bijbehorende plan van aanpak moeten getoetst worden door een gecertificeerde arbodeskundige. Dit kan een bedrijfsarts zijn, maar ook andere deskundigen afhankelijk van de aard en omvang van de organisatie.
 

6. Wat gebeurt er als een bedrijf geen RI&E heeft?

Het niet hebben van een RI&E of het niet naleven van de verplichtingen uit de Arbowet kan leiden tot sancties van de Inspectie SZW.
 

7. Zijn er hulpmiddelen beschikbaar voor het opstellen van een RI&E?

Ja, er zijn verschillende branche-specifieke RI&E-instrumenten beschikbaar die bedrijven kunnen helpen bij het opstellen en uitvoeren van een RI&E.
 

8. Wat zijn psychosociale arbeidsrisico's?

Dit zijn risico's die te maken hebben met sociale factoren op de werkvloer, zoals werkdruk, ongewenst gedrag, seksuele intimidatie, agressie en geweld. Het is essentieel dat deze ook worden opgenomen in de RI&E.
 

9. Hoe kan een bedrijf de werknemers betrekken bij de RI&E?

Werknemers hebben vaak een goed zicht op de risico's in hun dagelijkse werkzaamheden. Het is waardevol om hun feedback te verzamelen, bijvoorbeeld via enquêtes, interviews of werkplekbezoeken.
 

10. Wat is het verschil tussen een RI&E en een plan van aanpak?

De RI&E beschrijft de geïdentificeerde risico's en hun potentiële impact. Het plan van aanpak daarentegen bevat concrete maatregelen om deze risico's te beperken of te elimineren.