De Arbowet: een beknopte uitleg en het belang hiervan voor uw verzuimbeheer

11/03/2024 Arbobeleid
De Arbowet: een beknopte uitleg en het belang hiervan voor uw verzuimbeheer

Waar gehakt wordt vallen spaanders en waar gewerkt wordt zijn er risico’s voor de arbeidsomstandigheden. Daarom is een goede Arbowet en de naleving ervan belangrijk. Er is momenteel werk in overvloed in Nederland. In 2015 waren er 9,8 miljoen banen en eind 2022 waren dat er 11,4 miljoen. De arbeidsmarkt is flink in beweging en dat zet de nodige druk op werknemers.

De Arbowet is het fundament van het Nederlandse arbeidsrecht en vormt de spil in het waarborgen van veilige en gezonde werkomstandigheden, een aspect dat onlosmakelijk verbonden is met effectief verzuimbeheer. Voor HR-professionals en werkgevers biedt een grondige kennis van de Arbowet niet alleen de sleutel tot minder ziekteverzuim en compliance, maar ook tot het creëren van een productieve en gezonde werkomgeving.

 

Wat is de Arbowet?

De Arbowet vormt de basis voor het arbeidsomstandighedenbeleid in Nederland. Deze wet stelt minimumvereisten voor veilige en gezonde werkomstandigheden en verplicht werkgevers en werknemers om zorg te dragen voor de gezondheid en veiligheid binnen het bedrijf. De Arbowet is flexibel ontworpen, waardoor organisaties de ruimte krijgen om beleid op maat te ontwikkelen, afgestemd op de specifieke situatie van het bedrijf.

Kaderwet voor betere arbeidsomstandigheden

De Arbowet is een zogenaamde kaderwet die ethisch-normatieve bepalingen of beginselen bevat. In dit geval bevat de Arbowet bepalingen die stellen dat werkgevers en werknemers samen moeten zorgen voor het verbeteren van de arbeidsomstandigheden. Werknemers moeten letten op hun gezondheid en veiligheid tijdens hun werkzaamheden.

De Arbowet is zoals gezegd een kaderwet waarin algemene bepalingen staan. Deze bepalingen worden verder uitgewerkt in:

  • Arbobesluit
  • Arboregeling

Arbobesluit: uitwerking van de Arbowet

Het Arbobesluit bevat concrete regels voor werkgevers en werknemers om arbeidsrisico's te minimaliseren. Daarnaast bevat het ook specifieke regels voor sectoren en categorieën van werknemers. Zo bevat artikel 3.30 van het Arbobesluit specifieke regels voor werkzaamheden in een bouwput, een tunnel of andere ondergrondse werkzaamheden.

Bij dergelijke werkzaamheden moeten doeltreffende stut- of taludvoorzieningen aangebracht worden ter voorkoming van instorting of overstroming. 

Arboregeling: uitwerking van Arbobesluit

De Arboregeling is een verdere uitwerking van het Arbobesluit. De regeling bevat gedetailleerde voorschriften. Zo bepaalt artikel 5.1e van het Arbobesluit dat als een werknemer moet werken achter een beeldscherm, deze vrij is van hinderlijke glans en spiegelingen. 

De nieuwe Arbowet

Op 1 juli 2017 is de nieuwe Arbowet in werking getreden. De overgangsperiode duurde tot 1 juli 2018. Vanaf dat moment moesten alle bedrijven volledig aan de nieuwe vereisten voldoen. De wijzigingen in de Arbowet hadden als doel om zowel werknemers als werkgever meer te betrekken bij de arbodienstverlening. Daarnaast is de nadruk op preventie groter geworden.

Het belang van de Arbowet voor verzuimbeheer

Een doeltreffend verzuimbeleid is sterk afhankelijk van de kwaliteit van de arbeidsomstandigheden. De naleving van de Arbowet speelt hierbij een essentiële rol, omdat het helpt arbeidsgerelateerde ziektes en ongevallen te voorkomen en bijdraagt aan het welzijn van uw medewerkers. Dit heeft een rechtstreekse impact op het verzuimpercentage binnen uw organisatie.

Het garanderen van een veilige werkomgeving door de richtlijnen van de Arbowet te volgen, vermindert het risico op beroepsziekten en werkgerelateerde ongevallen aanzienlijk. Daarnaast zorgt een gezonde werkplek voor meer tevredenheid en betrokkenheid bij uw medewerkers, wat weer leidt tot minder ziekteverzuim. Bovendien helpt compliance met de Arbowet u juridische problemen te voorkomen en bouwt het aan een positieve reputatie voor uw organisatie, waardoor u talent aantrekt en behoudt.

 

Implementatie van de Arbowet in uw verzuimbeleid

Om de Arbowet effectief in uw verzuimbeleid te integreren, is het van belang om met een grondige risico-Inventarisatie en -evaluatie (RI&E) te starten. Dit helpt u de potentiële risico's binnen uw organisatie in kaart te brengen en is de basis voor uw plan van aanpak. Dit plan stelt concrete doelen voor het verbeteren van de arbeidsomstandigheden en het verminderen van verzuimrisico's. Zo bleek een reclamebureau te kampen met een hoog ziekteverzuim dat veroorzaakt werd door burn-out. Het verzuimrisico hier bleek een te hoge psychosociale belasting(PSA). Junior medewerkers hadden hier het meeste last van. Uit de resultaten van de RI&E bleek dat te weinig rekening gehouden was met de capaciteit van jongere medewerkers. Om de risico’s op te hoge psychosociale belasting(PSA) tegen te gaan besloot het reclamebureau in haar plan van aanpak een mentorprogramma te ontwikkelen. 

Preventiemedewerker

Door één of meerdere preventiemedewerkers aan te stellen kunt u beter grip houden op verzuimrisico’s. In de nieuwe Arbowet zijn de taken van de preventiemedewerker uitgebreid met onder andere een uitbreiding van adviestaken.

Advies in de vorm van regelmatige voorlichting en training over veilig en gezond werken is essentieel. Dit vergroot het bewustzijn en de kennis van uw werknemers. Deze taak kunt u delegeren aan uw preventiemedewerker. Tot slot is het belangrijk om uw beleid en de uitvoering daarvan regelmatig te evalueren en waar nodig bij te stellen, om zo een dynamische aanpak van verzuimbeheer te waarborgen.

Waar gehakt wordt vallen spaanders en waar mensen werken zijn er risico’s voor de arbeidsomstandigheden. Daarom is de naleving van de Arbowet belangrijk. 

Conclusie

De Arbowet staat centraal in het Nederlandse arbeidsrecht en speelt een cruciale rol bij het creëren van veilige en gezonde werkomstandigheden, wat direct bijdraagt aan effectief verzuimbeheer. Met de groei van de arbeidsmarkt in Nederland is de noodzaak voor strikte naleving van deze wet alleen maar toegenomen. De inwerkingstelling van de nieuwe Arbowet in 2017 heeft de focus op preventie versterkt en benadrukt het belang van betrokkenheid bij arbodienstverlening. Door het implementeren van de Arbowet binnen uw verzuimbeleid kunt u niet alleen voldoen aan wettelijke verplichtingen maar ook een fundament leggen voor een duurzame, productieve werkomgeving.

 

Take aways

  • Kennis van en compliance met de Arbowet is essentieel voor het voorkomen van beroepsziekten en werkgerelateerde ongevallen, wat direct invloed heeft op het verlagen van ziekteverzuim.
  • De nieuwe Arbowet legt een sterkere nadruk op preventie. Dit betekent dat werkgevers proactief maatregelen moeten nemen om gezondheidsrisico's op de werkplek te minimaliseren.
  • Een risico-inventarisatie en -evaluatie(RI&E) is de eerste stap naar een veilige werkomgeving. Dit helpt bij het identificeren van risico's en het ontwikkelen van een plan van aanpak om deze aan te pakken.
  • Preventiemedewerkers spelen een sleutelrol bij het adviseren over en het implementeren van veiligheids- en gezondheidsmaatregelen. Zorg dat hun taken duidelijk zijn en dat ze over de middelen beschikken om deze uit te voeren.
  • Het regelmatig aanbieden van trainingen en voorlichtingen over veilig en gezond werken verhoogt het bewustzijn en de kennis van werknemers, waardoor de kans op ongevallen vermindert.
  • Arbeidsomstandigheden en verzuimbeleid vereisen een dynamische benadering. Regelmatige evaluatie en bijstelling van beleid en praktijken zorgen ervoor dat uw organisatie blijft voldoen aan de Arbowet en effectief verzuim beheert.

Misschien ook interessant

De Arbowet: een beknopte uitleg en het belang hiervan voor uw verzuimbeheer
Waar gehakt wordt vallen spaanders en waar mensen werken zijn er risico’s voor de arbeidsomstandigheden. Daarom is een goede Arbowet en de naleving ervan belangrijk. Er is momenteel werk in overvloed in Nederland. In 2015 waren er 9,8 miljoen banen en eind 2022 waren dat er 11,4 miljoen. De arbeidsmarkt is flink in beweging en dat zet de nodige druk op werknemers. De Arbowet is het fundament van het Nederlandse arbeidsrecht en vormt de spil in het waarborgen van veilige en gezonde werkomstandigheden, een aspect dat onlosmakelijk verbonden is met effectief verzuimbeheer. Voor HR-professionals en werkgevers biedt een grondige kennis van de Arbowet niet alleen de sleutel tot minder ziekteverzuim en compliance, maar ook tot het creëren van een productieve en gezonde werkomgeving.
Het RI&E-plan van aanpak: Stappen voor het aanpakken van risico's
Als werkgever of HR-professional bent u ongetwijfeld bekend met de term risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). Echter, het ontwikkelen van een effectief plan van aanpak na uw RI&E is een stap die vaak minder aandacht krijgt, maar van cruciaal belang is. Het komt nog te vaak voor dat bedrijven niet over een deugdelijk plan van aanpak beschikken volgens de Nederlandse Arbeidsinspectie. Het plan van aanpak bepaalt hoe u de geïdentificeerde risico's daadwerkelijk gaat aanpakken. In deze blog, duiken we dieper in de stappen en aanpak voor het effectief aanpakken van risico's.
 Waarom risico-inventarisatie en -evaluatie verplicht is van de Arbowet
De laatste jaren is er meer aandacht voor de risico-inventarisatie en -evaluatie(RI&E) en voor het daadwerkelijk uitvoeren ervan. In de Arbowet is bepaald dat het uitvoeren van de RI&E een wettelijke verplichting is. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is belast met het Meerjarenprogramma RI&E. In de 3e voortgangsbrief van 13 juni 2023 schrijft de minister dat de gevolgen van onder andere grensoverschrijdend gedrag, arbeidsongevallen en blootstelling aan gevaarlijke stoffen zowel voor werknemers als voor de maatschappij als geheel bijna niet te overschatten zijn. Laten we eens kijken waarom risico-inventarisatie en -evaluatie verplicht is en wat de arbowet erover zegt.