Hoe is burn-out bij uw medewerkers te voorkomen?

In Nederland lopen ongeveer 1 miljoen werknemers risico op burn-out, staat op de website van Rijksoverheid. In 2017 waren de verzuimkosten door werkstress maar liefst 2,8 miljard euro. Hoog tijd om werkstress aan te pakken en te voorkomen dat ook uw organisatie te kampen krijgt met met uitvallende medewerkers door stress en burn-out. Maar de vraag is: hoe is burn-out te voorkomen? In dit artikel leest u wat burn-out is, wat u kunt doen om de kans op burn-out bij uw medewerkers te verkleinen. Ook vindt u 5 aandachtspunten voor uw omgang met een werknemer die al met burn-out(klachten) kampt.

Wat is burn-out?

Er bestaan verschillende definities van burn-out. De Wereldgezondheidsorganisatie past de definitie aan en relateert het enkel nog aan werk: Burn-out is een syndroom als gevolg van chronische werkstress die niet succesvol gemanaged is. Burn-out wordt gekarakteriseerd door:

• Gevoelens van uitputting
• Mentale afstandelijkheid van werk of negativiteit of cynisme ten opzichte van werk
• Verminderde professionele werkzaamheid

In Nederland wordt burn-out als beroepsziekte erkend. Bedrijfs- verzekerings en huisartsen benoemen in hun richtlijnen dat burn-out gevolg is van stressoren uit zowel werk als privé omstandigheden. Het Nederlandse Huisartsen Genootschap (NHG) noemt burn-out een “bijzondere, ernstige vorm van overspanning waarbij voldaan is aan de volgende criteria:

• Er is sprake van overspanning (spanningsklachten, gevoelens van controleverlies. disfunctioneren - niet enkel voortkomend uit een psychiatrische stoornis)
• De klachten bestaan langer dan 6 maanden
• Gevoelens van moeheid en uitputting staan op de voorgrond”

Kortweg staat in elke definitie centraal dat er sprake is van extreme uitputting en niet goed functioneren in het dagelijks leven als gevolg van overbelasting.

Waarom u burn-out wilt voorkomen

Gezien de kosten van verzuim bij burn-out hoog zijn en het steeds meer werknemers treft, is het voor u uiterst zinvol u in te zetten voor de preventie ervan. De kans dat uw organisatie vroeger of later ook geraakt wordt door uitval wegens stress en burn-out is groot, gezien 14% van de werknemers jaarlijks burn-outklachten meldt en 5% van de beroepsbevolking hiermee thuis komt te zitten.

Zo worden de kosten als gevolg van psychosociale risicofactoren worden in Nederland geschat op 3,2 miljard euro per jaar. Wanneer we ons beperken tot de kosten van verzuim als gevolg van werkdruk en werkstress of burn-outklachten, komt dit neer op 2,8 miljard euro per jaar. Een verzuimende werknemer kost u bij 6 weken verzuim circa 7500 euro. Zo kunt u al een inschatting maken van hoe hard medewerkers met burn-out uw bedrijfsresultaten zullen raken.

Hoe burn-out bij uw medewerkers te voorkomen?

1. Stel duurzaam inzetbaarheidsbeleid op

Om uw medewerkers duurzaam in te kunnen zetten is het van belang met hen in contact te zijn. Zo ontdekt u welke factoren bijdragen aan werkstress en kunt u hierop bijsturen in uw beleid. Grootste werkgerelateerde oorzaken van burn-out zijn hoge taakeisen, weinig autonomie, weinig variatie, weinig leer- of ontplooi mogelijkheden en weinig sociale steun van leidinggevenden en collega’s. Ook hoge emotionele belasting of gebrek aan goede aansluiting tussen kennis en vaardigheden ten opzichte van de benodigde capaciteiten op het werk spelen een rol. Daarnaast is er vaak sprake van een ontevredenheid over de werk-privébalans.

Wees u ook bewust van groepen mensen waarbij burn-out(klachten) vaker voorkomen: ouderen; werknemers tussen de 25 en 35 jaar; hoger en lager opgeleiden; werknemers in het onderwijs; personen uit huishoudens met een slechte financiële situatie; mensen met minder zelfvertrouwen; personen met een sterke leeroriëntatie in combinatie met weinig veerkracht. Bekijk wat elke individuele werknemer nodig heeft en wat u kunt bieden om het beste uit hem of haarzelf te halen en goed te functioneren. Deze aanpak integreert u in uw duurzaam inzetbaarheidsbeleid.

2. Herken de signalen

Uw medewerker zal zelf niet altijd de signalen door hebben van een naderende burn-out. Niet voor niets wordt vaak de vergelijking gemaakt van een kikker in een pan: doe een kikker in een pan met kokend water, dan springt hij er meteen uit. Doet u een kikker in een pan op het vuur en laat u het water langzaam opwarmen, dan zal de kikker dood koken. Hij went aan de veranderde omstandigheden. Bij burn-out went uw medewerker aan zijn of haar eigen stressniveau. Totdat ook zijn of haar reserves zijn opgebrand. Uw medewerker merkt het zelf dus niet altijd op tijd: het is daarom extra belangrijk dat u de signalen van een naderende burn-out herkent om het tij te kunnen keren.

De belangrijkste signalen van een naderende burn-out zijn:

• Aanhoudende moeheid
• Wisselende lichamelijke klachten
• Gespannenheid
• Prikkelbaarheid
• Piekeren
• Labiliteit
• Concentratieproblemen
• Lusteloosheid
• Slaapproblemen
• Problematisch alcohol- of drugsgebruik
• Gejaagd gevoel
• Gevoelens van machteloosheid
• Concentratieproblemen
• Niet tegen drukte of lawaai kunnen
• Somberheid of angst
• Minder sociaal functioneren
• Minder goed beroepsmatig functioneren

Ook wanneer uw werknemer zich in korte tijd meerdere keren ziek meldt is dit een signaal dat hij of zij voor langere periode kan uitvallen.

3. Ga in gesprek

Wanneer u bovenstaande signalen of een gedeelte hiervan herkent in uw werknemer, is het belangrijk met hem of haar in gesprek te gaan. Over het algemeen lopen werknemers - zeker niet in beroepen als de bouw of industrie - niet te koop met hun privé problemen. Toch maakt het een wereld van verschil als u interesse toont en rekening kunt houden met zijn of haar persoonlijke omstandigheden. Wanneer uw werknemer zich gehoord en begrepen voelt geeft dat vertrouwen, kunt u maatregelen treffen en kan hij of zij beter functioneren op werk. Belangrijk is dat u zorgt voor persoonlijk contact, het onderwerp stress en burn-out bespreekbaar maakt en vinger aan de pols houdt.

4. Zorg voor juiste begeleiding

Een arbodienstverlener met oog voor preventie helpt u verzuim als gevolg van burn-out te voorkomen. Deze arbodienst maakt met u een plan van aanpak, passend bij uw organisatie. Dit ontzorgt uw HR-afdeling, uw leidinggevenden en het management. Uw werknemers krijgen de aandacht en begeleiding die zij nodig hebben. Een goede arbodienstverlener zorgt ervoor dat de vitaliteit en werkbeleving verbetert.

5 aandachtspunten bij een werknemer met burn-out

Wanneer een van uw werknemers zich ziek meldt met burn-outklachten zijn er aantal aandachtspunten voor u als werkgever.

• U bent samen met uw werknemer verantwoordelijk voor passende re integratie en het beperken van het verzuim. Goed en open contact is hiervoor belangrijk.

• U moet indien nodig omstandigheden van het werk aanpassen aan de capaciteiten van uw medewerker om re integratie mogelijk te maken. Denk hierbij aan het aanpassen van werktijden. Uw medewerker moet bereid zijn de aanpassingen accepteren.

• Jullie zijn beiden verplicht u door een arbodienst of bedrijfsarts te laten bijstaan. Wist u dat daarnaast elke werknemer het recht heeft de bedrijfsarts in het open spreekuur te bezoeken?

• Verandering in werkomstandigheden mede veroorzaken burn-out, zoals een toename van taakeisen; een werkrelatie die tegenwerkt door bijvoorbeeld pestgedrag, of een verstoring in aansturing. Gaat u altijd na of er hierin iets is veranderd voor de werknemer met burn-outklachten en of hier iets aan te doen is.

• Wanneer uw werknemer zelf de regie neemt en u dit aanmoedigt, verkleint u ook de kans op burn-out. Moedig uw medewerkers daarom aan zelf met initiatieven en oplossingen te komen als zij vastlopen. Het hebben van autonomie is namelijk een belangrijke pijler in het voorkomen van burn-out. Ook tijdens het re-integratieproces is het belangrijk u te focussen op wat uw medewerker aangeeft te kunnen en wat hij of zij hiervoor nodig heeft.<

Volgende stappen

Niet alleen omdat u uw werknemers het beste gunt, maar ook omdat het u enorme kosten bespaart wilt u burn-out onder uw medewerkers voorkomen. U kunt dit doen door te focussen op duurzame inzetbaarheid, persoonlijk contact, signalen herkennen en de juiste begeleiding in te schakelen.

Iedere euro die u in preventie investeert levert u binnen 2 jaar maar liefst 2 euro op. Arbo Concern is een arbodienstverlener die met u het preventiebeleid en de uitvoering professioneel oppakt. Zo spaart u kosten en maakt u uw organisatie winstgevender. Neem vrijblijvend contact met ons om te zien wat de mogelijkheden zijn.