Veel stress door werk? Lees hoe u stress kunt verminderen en balans kunt vinden

Als werknemers veel stress ervaren door het werk dat zij doen, dan is dat een signaal dat het niet goed gaat. Stress door werk ontstaat als een werknemer langere tijd een hoge werkdruk ervaart bij het uitvoeren van de taken. Werknemers reageren verschillend op werkdruk maar de druk die zij ervaren kan zowel fysiek, psychisch, als sociaal zijn. Als de werkdruk te lang te hoog blijft, dan ontstaat werkstress. Dit heeft vaak negatieve gevolgen voor de gezondheid van werknemers maar ook voor de productiviteit en de kwaliteit van het werk dat werknemers afleveren. Werknemers geven al jaren aan dat er maatregelen moeten worden genomen tegen stress door werk. Stress door werk vertaalt zich in ziekteverzuim dat elk jaar toeneemt. Lees meer over hoe u stress onder uw werknemers kunt verminderen en hoe u hen kunt helpen een balans te vinden tussen werk en privé.

Stress door werk veroorzaakt door werkdruk

TNO laat in een mooie factsheet, die speciaal voor “de week van de werkstress” is gemaakt, weten dat in 2020 34% van de werknemers werkdruk of stress door het werk als reden voor verzuim opgaven. 37% van de werknemers vond dat er maatregelen nodig waren tegen stress door werk. In 2020 lagen de cijfers alweer een stuk hoger. 37% van de werknemers gaf aan verzuimd te hebben vanwege stress door werk en 41% van de werknemers vond dat er maatregelen nodig waren om stress door werk te beteugelen. De verzuimkosten door werkstress per werknemer blijven oplopen. In 2019 was dat nog 9300 euro per werknemer maar in 2020 waren de kosten al opgelopen tot 11.000 euro per werknemer. De trend is dat werkstress toeneemt en daarmee ook de verzuimkosten, veroorzaakt door krapte op de arbeidsmarkt en de oplopende inflatie waardoor meer mensen in de schulden komen. Het CNV waarschuwt voor burn-out bij 1 op de 5 werknemers. Burn-out ligt vaak in het verlengde van langdurige werkstress. De kosten in 2023 voor ziekteverzuim, veroorzaakt door psychosociale arbeidsbelasting en burn-out, lopen tegen de 3,3 miljard per jaar. De verwachting is dat het gemiddelde ziekteverzuim boven de 5% zal komen.Het is zowel voor de gezondheid van uw werknemers als voor uw onderneming dus belangrijk om het ziekteverzuim terug te dringen.

Hoe stress te verminderen 

Hoe u uw werknemers kunt helpen veel stress door werk te verminderen kan door de volgende tips te volgen:

• Stimuleer uw werknemers om slaap serieus te nemen, wijs hen op slaaphygiëne;
  • Geen “ blauw licht” in de slaapkamer(TV/telefoon).
  • Een boek of tijdschrift lezen, yoga of een wandelingetje in de buurt.
  • Adviseer de temperatuur in de slaapkamer tussen de 16-21 graden Celsius te houden. Rust en stilte creëren.
  • Langer slapen dan acht uur. Lang in bed liggen vergroot de kans op een onderbroken slaap.
  • Het biologisch ritme ondersteunen door elke dag op dezelfde tijd op te staan.  
    • niet later opstaan dan twee uur na de normale tijd. 
  • Regelmatige en laag intensieve lichaamsbeweging helpt om stress te verlagen. Voor het slapen gaan geen intensieve lichaamsbeweging. 
  • Geen dutjes doen overdag, die maken het moeilijker om de slaap te vatten.
  • Vermijden van alcohol, koffie, thee en andere stimulerende middelen zoals chocolade en nicotine; zowel overdag als voor het slapen gaan. Alcohol bijvoorbeeld, verstoort het doorslapen.
• Stimuleer uw werknemers vaker te bewegen;
  • Gebruik een app zoals Pomodoro Assistent waarmee werknemers worden gestimuleerd vaker pauzes te nemen en een ommetje te maken.
  • De hersenen hebben beweging nodig om goed te kunnen werken en om stress te kunnen verminderen. 
•  Creëer een open werksfeer waar de drempel om te praten over stress door werk laag is. Werknemers voelen soms dat de taak die zij moeten uitvoeren te zwaar is, ze missen soms het zelfvertrouwen om hun taken naar behoren te voltooien en soms

• Stimuleer uw werknemers om samen te werken en verstevig de onderlinge band door naast werk gezamenlijke activiteiten te organiseren die erop gericht zijn om te ontspannen en elkaar te treffen buiten de werkdruk om. 
  • lunch eens samen met uw team buiten de werkplek. In de frisse lucht, in het park bijvoorbeeld. Maak samen een wandeling in plaats van samen koffie op de zaak te drinken. 

Werk en privé in balans

Veel stress kan door een hoge werkdruk komen of door ongewenst gedrag van collega’s en leidinggevenden op het werk. Treiteren, maar ook discriminatie op basis van afkomst of seksuele geaardheid kan een wissel trekken op het leven van uw werknemers. De psychosociale druk kan hierdoor zo oplopen dat werknemers het plezier in hun werk verliezen en door veel stress op het werk ziek worden. In de privésfeer liggen ook risico's voor het ontstaan van werkstress. Vaak is bijvoorbeeld het zorgen voor zieke familieleden niet de oorzaak van werkstress, maar maakt het degene om wie het gaat kwetsbaarder en minder weerbaar tegen stress. 

Veerkracht

Psychiater Christiaan Vinkers, de eerste klinische hoogleraar Stress en Veerkracht, pleit dan ook voor maatwerk. Hij stelt dat stress een complex proces kent en dat er geen twee dezelfde oplossingen zijn bij te hoge stress. Volgens Vinkers kan stress te hoog worden afhankelijk van het vermogen om dynamisch te reageren op stress. Dit uit zich in emoties, gedrag, maar ook in ons lichaam (fysiologie). Dit vermogen zorgt ervoor dat we niet uit balans raken. Als werknemers veerkracht verliezen dan kunnen zij niet meer goed terugveren. De stress wordt hen te veel. Het ingewikkelde en tegelijkertijd ook interessante aan de stellingen van Vinkers is dat volgens hem de veerkracht van mensen voortdurend wordt uitgedaagd en dat deze verandert. Afhankelijk van gebeurtenissen, hoe mensen van hun ervaringen leren en dat gedurende het gehele leven, is bepalend voor de veerkracht. Hij stelt dat, om stress tegen te gaan, er een grondige en persoonlijke analyse nodig is van de persoon om wie het gaat. Waarom raakt de ene werknemer bij soortgelijke taken ontregeld en de andere niet? Speelt er iets in de privé-werkbalans of ligt de oorzaak bij persoonskenmerken, zoals weinig zelfvertrouwen of perfectionisme?

In het TNO onderzoek naar onder andere burn-out klachten wordt gesuggereerd dat veel stress door werk en tenslotte een burn-out het gevolg is van de opeenstapeling van:

• hoge werkeisen;
• emotionele werkbelasting; 
• geringe steun van leidinggevende;
• ontevredenheid over het salaris.

Dit komt bovenop persoonskenmerken van individuele werknemers en maatschappelijke ontwikkelingen, zoals de digitalisering van de samenleving of de baanonzekerheid in sommige sectoren van de economie.

Conclusie

Veel stress door werk is een groeiend probleem met negatieve gevolgen voor werknemers en organisaties. Uit verschillende cijfers blijkt dat het aantal werknemers dat stress door werk ervaart en daardoor verzuimt, toeneemt. Dit leidt tot stijgende verzuimkosten en een verhoogd risico op burn-outs. Het is daarom van groot belang voor werkgevers en HR-professionals om maatregelen te nemen om stress te verminderen en een balans tussen werk en privéleven te bevorderen.

Verschillende tips om stress te verminderen zijn het stimuleren van een goede nachtrust, regelmatige lichaamsbeweging en het creëren van een open werksfeer waarin werknemers zich gesteund voelen. Daarnaast is het belangrijk om als werkgever te begrijpen dat veerkracht en stressreacties individueel verschillen. Maatwerk is essentieel bij het identificeren van oorzaken en het aanpakken van werkgerelateerde stress. Het is niet alleen de werkomgeving die stress kan veroorzaken, maar ook persoonskenmerken en maatschappelijke ontwikkelingen spelen een rol.

Om de impact van werkstress te verminderen, is het cruciaal dat werkgevers en HR-professionals een proactieve benadering hanteren. Door te investeren in het welzijn van werknemers en het creëren van een gezonde werkomgeving, kunt u niet alleen het ziekteverzuim terugdringen, maar ook de productiviteit en tevredenheid van werknemers verhogen. Het implementeren van preventieve maatregelen en het bieden van ondersteuning aan werknemers draagt bij aan het opbouwen van veerkracht en het bevorderen van een gezonde werk-privébalans.

Take-aways

• Langdurige hoge werkdruk leidt tot werkstress, wat negatieve gevolgen heeft voor de gezondheid en productiviteit van werknemers.
• Maatregelen moeten worden genomen om stress door werk te verminderen en de balans tussen werk en privé te verbeteren.
• Werknemers moeten gestimuleerd worden om slaap serieus te nemen en een goede slaapomgeving te creëren.
• Regelmatige lichaamsbeweging met een lage intensiteit kan helpen stress te verminderen.
• Een open werksfeer en onderlinge ondersteuning verminderen stress door werk.
• Gezamenlijke activiteiten buiten het werk bevorderen ontspanning en versterken de onderlinge band tussen werknemers.
• Het vinden van balans tussen werk en privé is essentieel om stress te verminderen.
• Veerkracht speelt een belangrijke rol bij het omgaan met stress en het voorkomen van burn-out.