Wanneer wordt arbo arts ingeschakeld?

Ieder bedrijf krijgt jaarlijks wel met ziekteverzuim te maken. Meestal is dit verzuim snel opgelost, maar toch is er ook veel verzuim waarbij de re-integratie niet heel soepel verloopt. Dat is niet alleen voor uw werknemer vervelend, maar kan ook een grote kostenpost worden voor uw bedrijf. Het is dus ontzettend belangrijk dat het re-integratietraject succesvol verloopt, evenals het ontwikkelen van een effectief preventieplan. En heeft u de vraag: Wanneer wordt arbo arts ingeschakeld? In dit artikel gaan we daarop in, als ook de plichten en verantwoordelijkheden van de bedrijfsarts en waar hij of zij op in te zetten is.

Is het verplicht een bedrijfsarts aan te nemen?

Vraagt u zich af: Wanneer wordt arbo arts ingeschakeld? Als werkgever bent u verplicht een eigen overeenkomst te hebben met een bedrijfsarts of arbodienst, zodat de arts kan worden ingezet wanneer nodig. Dit wordt het basiscontract genoemd. Dit is verplicht, omdat het een onderdeel is van het zorgen voor een gezonde en veilig werkomgeving voor uw werknemers. Ook moet elke werknemer toegang hebben tot het bezoeken van een bedrijfsarts en behandeling door een bedrijfsarts. Samen met de bedrijfsarts maakt u werkafspraken over de situaties waarvoor u zich volgens de Arbowet een kerndeskundige moet inzetten. Het hebben van een goed uitgewerkt basiscontract zorgt er ook voor dat arbodiensten en bedrijfsartsen hun werk professioneel kunnen uitvoeren. Dit is uiterst belangrijk voor het voorkomen van ongevallen en verzuim en een betere kwaliteit van de arbodienstverlening. Een paar punten over het basiscontract:

• Als werkgever bent u uiteindelijk verantwoordelijk voor de inhoud van het basiscontract en dat dit overeenkomt met de wettelijke verplichtingen hierover.
• Officieel moeten de ondernemingsraad (OR) of personeelsvertegenwoordiging (PVT) instemmen met de inhoud van het basiscontract dat u samen opstelt.
• U kunt er ook voor kiezen om meer taken in het contract op te nemen waarbij u zich laat bijstaan door kerndeskundigen.
• Bij het ontbreken van een basiscontract, maar ook wanneer bepaalde onderdelen missen in het basiscontract, kan de Inspectie SZW handhavend optreden.

Verplichtingen van de bedrijfsarts

Een bedrijfsarts heeft verschillende verplichtingen en verantwoordelijkheden binnen het bedrijf. Over het algemeen is de taak van de bedrijfsarts om bij te dragen aan gezonde en veilige arbeidsomstandigheden. Want wanneer wordt arbo arts ingeschakeld? Dit betekent niet dat een bedrijfsarts pas wordt ingezet wanneer iemand zich ziek meldt, voorkomen is juist een belangrijk onderdeel hiervan. Een bedrijfsarts kan namelijk ook goed en effectief advies geven met betrekking tot beschermende maatregelen binnen het werk. De verantwoordelijkheden en taken:

• De bedrijfsarts moet niet alleen de werkgever ondersteuning bieden, maar ook de werknemer
• Ondersteuning bij het opzetten van preventie- en verzuimbeleid en bij het begeleiden van re-integratie.
• De bedrijfsarts heeft altijd vrij toegang tot de werkplek om een beter inzicht in het bedrijf te krijgen en de arbeidomstandigheden en (lichamelijke) belasting.
• Ook wanneer de werknemer geen gezondheidsklachten heeft kan hij of zij langs voor vragen bij de bedrijfsarts, met betrekking tot hun gezondheid en werk.
• De bedrijfsarts en andere arbodeskundigen moeten de mogelijkheid hebben om te overleggen met de Ondernemingsraad (OR), personeelsvertegenwoordiging (PVT) of betrokken medewerkers. Het is belangrijk dat ze betrokken worden bij het bedrijfsbeleid voor gezond en veilig werken.
• Als uw werknemer twijfelt aan het advies van de bedrijfsarts, moet het mogelijk zijn een second opinion van een andere bedrijfsarts aan te vragen. Dit verzoek moet altijd vervuld worden.
• Bedrijfsartsen moeten beroepsziekten signaleren, diagnosticeren en melden bij het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB). Er is opgenomen in het basiscontract dat de bedrijfsarts hier tijd aan moet kunnen besteden.
• De bedrijfsarts, ook als ze niet bij een gecertificeerde arbodienst werken, moet een klachtenprocedure hebben zodat werknemers hun klachten kunnen indienen. 

Privacyregels

Er zijn verschillende privacyregels waar de bedrijfsarts zich aan moet houden. Dit heeft ook betrekking op wat u wel en niet van uw bedrijfsarts mag aanvragen, ook met het inachtnemen van het medische beroepsgeheim.

• De bedrijfsarts mag geen medische gegevens of informatie over privézaken van de werknemer aan u geven.
• De bedrijfsarts mag u wel adviseren over eventuele aanpassingen op het werk om verzuim te voorkomen.
• Ook mag de bedrijfsarts u wel informeren over de verwachte verzuimduur en de mate waarin uw werknemer arbeidsongeschikt is.
• Uw werknemer heeft altijd recht op inzage in zijn of haar medisch dossier.
• Alleen met toestemming van de werknemer mag uw bedrijfsarts informatie over de gezondheid van deze werknemer opvragen bij de huisarts of specialist. 

Een arbo arts aannemen

Met het antwoord op wanneer wordt een arbo arts ingeschakeld, is het zaak om de juiste manier te vinden om een bedrijfsarts aan u te koppelen. Er zijn verschillende regelingen waaruit u kunt kiezen bij het aannemen van een bedrijfsarts. 

Vangnetregeling

In de meeste gevallen is het het meest effectief om een basiscontract met één gecertificeerde arbodienst aan te gaan. Dit wordt ook wel de vangnetregeling genoemd. In het basiscontract legt u werkafspraken vast voor de taken waarbij u kerndeskundigen in moet zetten volgens de Arbowet. Denk bijvoorbeeld aan advies bij verzuimbegeleiding, het uitvoeren van een periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO) voor werknemers, maar ook wanneer uw Risico-evaluatie en -inventarisatie moet worden getoetst. De arbodienst kan verschillende kerndeskundigen inzetten om u te ondersteunen bij veel verschillende situaties.

Maatwerkregeling

U kunt er ook voor kiezen een contract op maat te maken voor uw bedrijf, bijvoorbeeld wanneer u specifieke eisen heeft met betrekking tot uw bedrijf. Dit heet de maatwerkregeling. Het is met dit contract van belang dat de afspraken die zijn vastgelegd in het basiscontract, zijn toegesneden op de situatie binnen uw bedrijf. U kunt dan zelf bepalen wie u ondersteunt bij bepaalde taken die wettelijk verplicht zijn. Een aantal punten over de maatwerkregeling:

• Het is verplicht om met tenminste één bedrijfsarts die de wettelijke arbotaken uitvoert een contract te hebben.
• Er moet rekening worden gehouden met de wet- en regelgeving en de richtlijnen van de beroepsgroep van de bedrijfsartsen.
• U bent zelf verantwoordelijk om de arbodienst of bedrijfsarts te informeren over de afspraken die met andere arbodeskundigen worden gemaakt.

Wanneer wordt arbo arts ingeschakeld?

Een bedrijfsarts heeft verschillende verplichtingen, zoals het samenwerken bij verzuimbegeleiding, maar ook keuringen en onderzoeken die binnen het bedrijf gevoerd worden. Een bedrijfsarts moet in ieder geval worden ingezet bij:

• De verzuimbegeleiding en de re-integratie van uw werknemer
• Aanstellingskeuringen, indien uw bedrijf die laat doen
• Het periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek, oftewel PAGO

Re-integratie

Bij de ziekmelding van werknemers krijgt u te maken met de Wet verbetering poortwachter (Wvp). De regels en richtlijnen uit deze wet hebben als doel om langdurig ziekteverzuim te beperken door snel en effectief in te grijpen. Samen met uw werknemer zorgt u ervoor dat uw werknemer weer zo spoedig mogelijk, veilig kan terugkeren op de werkvloer. Hierbij werkt u samen met uw arbodienst en/of bedrijfsarts. Wanneer wordt arbo arts ingeschakeld? De bedrijfsarts heeft een belangrijke rol bij de re-integratie. Vanaf het begin van het verzuim zijn er een aantal plichten:

• Alleen een bedrijfsarts mag bepalen of een zieke werknemer wel of niet (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt is. 
• Uiterlijk binnen een week na de eerste dag van ziekmelding moet u deze melden bij de bedrijfsarts of arbodienst.
• Dreigt de ziekmelding van uw werknemer langdurig te worden? Bij 6 weken ziekte moet er een probleemanalyse worden opgesteld door de bedrijfsarts. 
  • Hierbij wordt gekeken naar de redenenen waarom uw werknemer niet kan werken.
  • Wat de mogelijkheden tot herstel zijn
  • Een prognose wanneer het werk weer kan worden opgepakt.
• Binnen acht weken na de eerste ziektedag, of twee weken na de probleemanalyse, is het noodzakelijk om een Plan van Aanpak (PvA) op te stellen. Dit doet u in samenwerking met de werknemer en de bedrijfsarts. 
  • In dit plan staan de acties en handelingen die uitgevoerd zullen worden om de werknemer terug op de werkvloer te brengen. 
  • Dit is ook onderdeel van het re-integratiedossier.

Aanstellingskeuringen

Wanneer wordt arbo arts nog meer ingeschakeld? In verschillende gevallen moet een werknemer aan medische eisen voldoen om een bepaalde functie te mogen uitvoeren. Denk hierbij aan de conditie van de werknemer, maar ook bijvoorbeeld de psychische gesteldheid bij emotioneel zwaar werk. De werknemer moet dan worden gekeurd door de bedrijfsarts.

• De bedrijfsarts gebruikt hierbij de leidraad Aanstellingskeuring.
• Als werkgever mag u alleen in specifieke, uitzonderlijke gevallen uw werknemer keuren. Regels hiervoor volgen uit de Wet op de Medische Keuring.
• U mag uw sollicitant pas uitnodigen voor een aanstellingskeuring wanneer u hem of haar gekozen heeft als kandidaat.
• Bij de werving van de functie, dus bij de vacature, moet al worden gemeld dat de keuring een onderdeel is van de procedure.
• Het besluit aanstellingskeuringen stelt ook eisen aan deze keuringen.

PAGO

Als werkgever bent u verplicht om periodiek een arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO) aan te bieden aan uw werknemers. Ze kunnen zelf beslissen of ze hier gebruik van willen maken. Dit is nog een moment wanneer de arbo arts wordt ingeschakeld. Het doel van de PAGO is om risico’s voor de gezondheid en veiligheid van de werknemers zoveel mogelijk te kunnen voorkomen. Uit het onderzoek komt een advies over eventuele maatregelen die kunnen worden genomen om deze risico’s op te lossen. Vroege preventie is ook een onderdeel van het advies, om toekomstig ziekteverzuim te voorkomen.

• De inhoud van het PAGO moet toegepast zijn op de situatie op de werkvloer, en wordt daarom gebaseerd op de RI&E. Resultaten die uit de PAGO komen kunnen ook weer van nut zijn voor de RI&E.
• Bij het bepalen van de inhoud moeten verschillende kerndeskundigen, waaronder de bedrijfsarts, goed samenwerken. 
• Er zijn regels voor de frequentie van het aanbieden van de PAGO, maar ook wie er toegang heeft tot de gegevens en hoe lang deze bewaard moeten worden.
• Het is in het algemeen niet voorgeschreven om de hoeveel tijd een PAGO moet worden herhaald. Dit moet overlegd worden met de ondernemingsraad, personeelsvertegenwoordiging of betrokken medewerkers.
• De risico’s verschillen per sector en per bedrijf. Er wordt daarom vanuit de Arbowet niet voorgeschreven naar welke specifieke gezondheidsaspecten moet worden gekeken.
• Naast de PAGO is er ook het Arbeidsomstandighedenspreekuur. Hierbij is het de regel dat alle werknemers, ook degenen die niet ziek zijn, bij de bedrijfsarts terecht moeten kunnen met vragen over gezondheid met betrekking tot het werk.
  • Bij een consult wordt dit niet bekend gemaakt bij u. De bedrijfsarts neemt het medisch beroepsgeheim in acht. 

Takeaways

• Vraagt u zich af: Wanneer wordt arbo arts ingeschakeld? Het antwoord: Bij verschillende gestandaardiseerde zaken als de PAGO en aanstellingskeuringen, maar hij of zij moet ook altijd bereikbaar zijn voor werknemers.
• Het is verplicht een basiscontract te hebben met een bedrijfsarts, of een arbodienst met een bedrijfsarts in dienst. Dit kan via de vangnetregeling of de maatwerkregeling.
• De bedrijfsarts heeft verschillende verantwoordelijkheden en verplichtingen om bij te dragen aan gezonde en veilige arbeidsomstandigheden.
• De arbo arts moet in ieder geval ingezet worden bij het re-integratietraject, aanstellingskeuringen en de PAGO.