Wat is frequent ziekteverzuim en wat kan het betekenen?

08/03/2022 Verzuim
Wat is frequent ziekteverzuim en wat kan het betekenen?

Wat is frequent ziekteverzuim?

Ziekteverzuim kan een grote impact hebben op uw bedrijf. Niet alleen in productie en kwaliteit van uw producten of diensten, maar ook in kosten. Dit kost jaarlijks namelijk rond de 13 miljard euro aan loondoorbetaling. En daarvan zijn 6 miljard euro aan kosten door werkgerelateerd verzuim, oftewel verzuim dat ook vaak voorkomen had kunnen worden door betere preventie. Welk ziekteverzuim daadwerkelijk de meeste impact heeft ligt ook erg aan het type verzuim en in het speciaal, de duur van het verzuim. Daarbij wordt vaak grofweg een verschil gemaakt tussen langdurig en kortdurend verzuim. Iedereen kan natuurlijk wel eens getroffen worden door een griepje of verkoudheid en is daar dan weer snel bovenop. Dit verzuim is vaak niet te voorkomen, en heeft een niet al te grote impact op de continuïteit van het bedrijf. Langdurig verzuim heeft grotere negatieve consequenties en zorgt voor de grootste kosten. Maar wat als u een werknemer heeft die vaker kortdurig verzuimt, dat wil zeggen, frequent verzuimt? Deze verzuimdagen kunnen zich opbouwen tot een grote kostenpost. Vraagt u zich af, wat is frequent ziekteverzuim precies? Wanneer spreken we van frequent verzuim, wat is de impact, en hoe kunt u hier iets aan doen?

Wanneer wordt verzuim gezien als frequent?

Gaan er alarmbellen rinkelen bij u als uw werknemer zich alweer verzuimt? Wat is frequent ziekteverzuim precies en wat kan het betekenen? Een aantal punten als het gaat om frequent verzuim:

  • Ziekteverzuim kan als frequent worden gezien wanneer uw werknemer zich drie keer of vaker per jaar ziek meldt. 
  • Hoewel frequent ziekteverzuim niet perse veel directe consequenties op het werk kan hebben, kan dit wel vaak leiden tot langdurig verzuim.
  • Frequent ziekteverzuim moet serieus genomen worden, omdat het ook een teken kan zijn van risico’s op de werkvloer die onder de radar zijn. Denk hierbij aan arbeidsomstandigheden, maar ook bijvoorbeeld conflicten op de werkvloer. Merkt u dat frequent ziekteverzuim veelvoorkomend is, dan kan het lonen hier onderzoek naar te doen. Zeker als het gaat om een groter aantal werknemers.

Wat kunt u doen tegen frequent ziekteverzuim?

Frequent ziekteverzuim kan verschillende oorzaken hebben, maar er zijn een aantal tips die in de algemene zin kunnen helpen met preventie. Van de bedrijfscultuur rondom ziekteverzuim, tot het bespreekbaar maken van de vraag ‘wat is frequent ziekteverzuim’. Een aantal manieren om achter de oorzaken en oplossingen te komen van frequent ziekteverzuim:

  • Wanneer iemand niet enorm ziek is maar zich niet fit voelt, kan er ook overeen worden gekomen om iemand thuis te laten werken wanneer hij of zij normaal op kantoor werkt. Thuiswerkers werken vaak wel door wanneer zij niet serieuze klachten ervaren. 
  • Zorg dat uw werknemers goed weten waar ze aan de bel kunnen trekken wanneer er iets speelt, en dat de bedrijfscultuur veilig genoeg voelt om dit te doen. Bijvoorbeeld door de toegankelijkheid van de bedrijfsarts of de vertrouwenspersoon te benadrukken, of extra hulpbronnen in te zetten waar uw werknemers zich kunnen melden. 
  • Arbeidsdeskundig onderzoek om in kaart te brengen welke factoren invloed kunnen hebben op het frequent kort verzuim. Het kan zijn dat er onvoorziene invloeden spelen die het frequent ziekteverzuim kunnen veroorzaken, zoals verborgen risico’s of conflicten.
  • Vaak houden ondernemers een frequent verzuim gesprek met hun werknemer indien blijkt dat deze vaak verzuimt. Samen kunt u dan de oorzaken en oplossingen bespreken. Let hierbij wel op dat u niet naar de medische details vraagt van uw werknemer, dit mag uitsluitend door de bedrijfsarts gedaan worden. 
    • U kunt ook jaarlijks een ziekteverzuimgesprek voeren naast het functioneringsgesprek om het verzuim van uw werknemer te bespreken, en kijken waar aanpassingen van het werk kunnen worden gemaakt om dit te verbeteren.

Ziekteverzuim een keuze?

Wat is frequent ziekteverzuim, en is het wel serieuze ziekteverzuim? Er wordt ook wel gezegd dat ziekteverzuim een keuze is. Natuurlijk betekent dit niet dat mensen die ziek zijn daarvoor kiezen, maar dat de keuze voor verzuim om meer gaat dan het daadwerkelijk ziek zijn. Hierbij gaat het om een verandering van perspectief die ook de keuzes rondom verzuim kunnen veranderen:

  • Door dit perspectief te verleggen legt u ook verantwoordelijkheid bij uw werknemers. Uw werknemer kan een meer bewuste keuze maken en minder vaak voor verzuim kiezen. 
  • Door het perspectief van ziekmelding te verleggen naar werken naar vermogen, kunt u ook zorgen voor minder verzuim. Het kan juist stimulerend zijn voor herstel wanneer mensen binnen verzuim (beperkt) blijven werken. En u kunt op deze manier ook zorgen dat uw werknemer wel doorwerkt, maar bijvoorbeeld met aanpassingen en op een meer flexibele wijze.

Wat zijn de oorzaken van frequent ziekteverzuim?

Wat is frequent ziekteverzuim bij uw werknemers, en wat zijn de oorzaken ervan? Wanneer uw werknemer zich vaak ziek meldt, kan dat betekenen dat er een of meerdere onderliggende redenen zijn die langer onopgelost blijven. Dit kunnen oorzaken en risico’s zijn vanuit verschillende situaties:

  • Een beginnende burn-out waarbij iemand dreigt uit te vallen, maar nog niet met volledig langdurig ziekteverzuim is.
  • Conflicten op de werkvloer kunnen zorgen dat bepaalde werknemers frequent met verzuim gaan, om bijvoorbeeld collega’s te ontlopen.
  • Privéproblemen kunnen (gezondheids)problemen veroorzaken waardoor uw werknemer zich vaker ziek meldt.
  • Werknemers kunnen (verborgen) chronische ziektes hebben waardoor ze vaker uitvallen. Door te zorgen dat uw werknemer de hulp krijgt die ze nodig hebben, en eventueel aanpassingen aan werk om het handelbaarder te maken, hoeft dit niet te betekenen dat deze werknemers hun werk niet voldoende kunnen doen.

Frequent verzuim bij beginnende burn-out

Burn-out is bedrijfsziekte nummer 1, en nog steeds een van de grootste kostenposten als het gaat om ziekteverzuim. Niet alleen omdat zo’n hoog aantal werknemers deze klachten ervaart, maar ook omdat het herstel van burn-out over het algemeen van lange duur is. Wanneer iemand eenmaal in een burn-out zit, kan het lastig zijn zelfs minimaal te werken. In de aanloop hiertoe is het mogelijk dat uw werknemer zich vaker ziek meldt. Als u merkt dat u de tekenen van een beginnende burn-out opmerkt hierbij, is het zaak risico’s te verminderen zodat de symptomen niet overgaan tot een complete burn-out. Van oververmoeidheid kan uw werknemer nog makkelijker herstellen, maar eenmaal in een burn-out is het verzuim vaak langdurig. Wat is frequent ziekteverzuim? Het kan een teken zijn van een aanloop naar langdurig verzuim dat u kunt voorkomen:

  • Herken symptomen van beginnende burn-out als concentratieproblemen of vage lichamelijke klachten.
  • Wanneer u het vermoeden heeft dat er burn-out klachten spelen kunt u gericht ervoor zorgen dat uw werknemer tijd neemt om te herstellen, en de risico’s verminderen.
    • Denk hierbij aan flexibele tijden, zorgen dat stressfactoren verminderen of oplossen, of juist het bewaken van de werktijden. 
    • Met thuiswerken verbeterde volgens TNO de werk-privé balans, maar er zijn ook signalen dat werknemers met thuiswerken het moeilijker vinden het werk los te laten. Hiermee rekening houdend kunt u de werksituatie voor uw werknemer verbeteren en maatregelen treffen.
  • Op burn-out zit nog steeds een groot stigma, waaruit blijkt dat werknemers het lastig kunnen vinden om hun klachten te bespreken. Wanneer u weinig zicht op uw werknemers heeft, kan het dus moeilijk zijn om preventief te handelen in de beginfase. 
    • Zorgen voor een optimale toegankelijkheid tot een vertrouwenspersoon of andere hulpbronnen kan ervoor zorgen dat uw werknemers in een veilige situatie hun klachten kunnen bespreken.
    • Door het thema burn-out te bespreken is het mogelijk het stigma te verkleinen, waardoor de drempel lager wordt om erover te praten. Met dit doel is ook de week van de burn-out opgesteld.

Conflicten op de werkvloer

Wanneer er zich conflicten op de werkvloer afspelen kunnen werknemers een hoge werkstress ervaren. Naast de psychische belasting op hun gezondheid, kunnen mensen zich ook ziek melden om de werkvloer en het conflict te vermijden, of de agressor. Frequent ziekteverzuim is dan incidenteel. Conflicten zijn niet alleen desastreus voor de productiviteit en samenwerking van een team, maar kunnen ook nog veel kosten opleveren omtrent doorbetaling tijdens verzuim. Wat kunt u doen in het geval de oorzaak binnen de werksfeer te vinden is?

  • Het aanstellen van een vertrouwenspersoon zorgt voor een extra set ogen op de werkvloer, en iemand die dichterbij uw werknemers staat om ze een luisterend oor te geven. 
    • Zorg dat uw werknemers weten wie de vertrouwenspersoon is en hoe zij in persoonlijk contact kunnen komen wanneer er zaken spelen.
    • De regels omtrent het aanstellen van een vertrouwenspersoon.
  • Mediation is ook als interventie in te zetten vanuit externe professionals, zoals arbodeskundigen of een arbodienst. Het kan in sommige gevallen effectief zijn een neutrale partij te betrekken om de situatie recht te trekken.
  • Om conflicten te voorkomen kan het effectief zijn om workshops aan te bieden omtrent conflicten. Denk hierbij aan informatie en kennis rondom verschillende soorten discriminatie, zoals racisme, homofobie of seksisme, die nog steeds veel voorkomend zijn op de werkvloer. Een verschil in achtergronden kan zorgen voor conflicten.

Wat is frequent verzuim door privéproblemen?

Wat is frequent ziekteverzuim bij verborgen omstandigheden? Problemen in de privésfeer van uw werknemers kunnen weer uitlopen op problemen op werk. Niet alleen in de vorm van een verhoogde werkstress door bijvoorbeeld een slechte concentratie door de zorgen, maar ook als directe impact op de gezondheid van uw werknemer. Denk bijvoorbeeld aan de volgende situaties:

  • Als uw werknemer mantelzorger is, kan hij of zij niet alleen een grote emotionele belasting ervaren, maar ook veel tijd kwijt zijn aan de zorg. Hierdoor is het mogelijk dat hij of zij niet voldoende pauze kan nemen naast werk om te herstellen van de stress, en dit kan weer leiden tot eigen gezondheidsproblemen zoals burn-out.
    • Zorg dat u hier in ieder geval van op de hoogte bent, en eventueel aanpassingen kunt maken voor uw werknemer om het werk draaglijker te maken. Denk hierbij aan flexibele tijden, of externe hulpbronnen zoals gesprekken met een coach.
  • Wanneer werknemers een hoge stress ervaren door problemen omtrent hun financiën of kinderen, is het mogelijk een bedrijfsmaatschappelijk werker in te zetten. Rondom deze onderwerpen kan een gevoel van schaamte hangen, en is de nood voor een goede werkrelatie er zodat uw werknemer u in vertrouwen kan nemen. Bewezen is al dat een scheidingscoach veel verzuim kan voorkomen.
  • Een rouwperiode kan ook erg zwaar voor uw werknemer zijn. Wanneer uw werknemer niet binnen de eigen omstandigheden herstelt met voldoende rouwverlof, is het mogelijk speciale rouwbegeleiding in te zetten vanuit externe hulpbronnen. Volgens rouwende werknemers kan een empathische houding vanuit de werkgever al veel steun bieden in moeilijke periodes.

Frequent ziekteverzuim reden voor ontslag?

Wat als frequent ziekteverzuim niet spoedig oplosbaar lijkt? Indien uw werknemer zo vaak ziek is dat uw bedrijf er last van krijgt, kan dit een reden zijn om over te gaan tot ontslag. Dit gaat via de kantonrechter, en er zijn strenge voorwaarden omtrent dit type ontslag. Daarbij heeft u ook vaak een oordeel van een bedrijfsarts nodig als het gaat om uw werknemer, en wordt u vaak gevraagd een onderzoek door UWV te laten doen. Het volgende moet u aantonen:

  • Uw werknemer is vaak met verzuim
  • De afwezigheid van uw werknemer heeft onaanvaardbare gevolgen voor het bedrijf
  • Uw werknemer is niet ziek geworden als gevolg van slechte arbeidsomstandigheden
  • De gezondheidssituatie van uw werknemer zal het eerste half jaar niet verbeteren.
  • Uw werknemer kan zijn of haar werk niet in aangepaste vorm doen.

Takeaways

  • Wat is frequent ziekteverzuim? Als uw werknemer drie keer of vaker verzuimt per jaar kan dat worden gezien als frequent ziekteverzuim.
  • Frequent ziekteverzuim kan vaak leiden tot langdurig verzuim, dat een grote kostenpost kan worden.
  • Flexibel werken en werken naar vermogen kan ervoor zorgen dat uw werknemers ook met lichte klachten toch door blijven werken. Bijvoorbeeld door aanpassingen te maken zoals de mogelijkheid om thuis te werken of andere werktijden aan te houden.
  • Beginnende burn-out start vaak ook met frequent ziekteverzuim. Omdat burn-out een grote oorzaak is van langdurig ziekteverzuim, kan het daarom belangrijk zijn dit snel te signaleren zodat u dit kan voorkomen.
  • Conflicten op de werkvloer kunnen ook zorgen voor frequent verzuim. Zorg voor een open bedrijfscultuur, een vertrouwenspersoon en een goede samenwerking hiertegen.
  • Privéproblemen kunnen ook een reden zijn voor frequent ziekteverzuim. Door hulpbronnen te bieden kunt u werknemers ontlasten en helpen bij het werk.
  • Frequent verzuim kan een reden zijn om tot ontslag over te gaan, maar hier zitten veel voorwaarden aan verbonden.

Misschien ook interessant

Voorkomen van verzuim: De rol van werkgevers en werknemers in het voorkomen van ziekteverzuim
Voorkomen van verzuim wint in alle sectoren van onze economie en bestuur aan belang. Het verzuimpercentage bereikte in 2022 een record van 8,8% binnen de zorgsector. Het was het hoogste verzuimpercentage in 20 jaar. Het ziekteverzuim is in 2023 afgenomen maar blijft een belangrijk aandachtspunt gezien de gevolgen van de vergrijzing en de daarmee gepaard gaande druk op de arbeidsmarkt. Hoog tijd om de rol van zowel werkgevers als werknemers onder de loep te nemen als het gaat om het voorkomen van ziekteverzuim. We onderzoeken daarbij hoe het staat met ziekteverzuim in Nederland. We kijken naar wat in de Arbeidsomstandighedenwet is vastgelegd over de rollen van werkgevers en werknemers in het voorkomen van ziekteverzuim, waarbij we kijken naar hoe werkgevers en werknemers het beste ziekteverzuim kunnen voorkomen.
Verzuimmanagement op maat: Aanpassing van verzuimbeleid op basis van bedrijfsbehoeften
We zitten midden in het griepseizoen en kortlopend ziekteverzuim is nu wat aandacht vraagt. Ziekteverzuim in het algemeen vraagt om goed verzuimmanagement, waar een op maat gemaakt verzuimbeleid essentieel is voor het succes van uw bedrijf. In deze blog bespreken we gedetailleerd het nut van verzuimmanagement op maat en hoe u uw verzuimbeleid effectief kunt aanpassen aan de unieke uitdagingen en behoeften van uw bedrijf of organisatie, verrijkt met praktische voorbeelden.
Is een RI&E verplicht? Alles wat werkgevers moeten weten over de RI&E-plicht
RTL-nieuws meldt in een artikel van 30 september 2023 dat Nederlandse militairen hersenschuddingen oplopen tijdens oefeningen met explosieven. Jarenlang weet defensie van dit probleem, maar toch blijft het gebeuren. Defensie heeft net als elke andere werkgever een zorgplicht voor haar personeel. Artikel 3.1 van de Arbowet is helder over de zorgplicht van werkgevers. Artikel 5 van de Arbowet legt zowel defensie als u als werkgever een RI&E-plicht op. De arbeidsomstandigheden binnen uw bedrijf of organisatie kunnen niet geoptimaliseerd worden als u geen zicht heeft op de risico’s voor werknemers en leidinggevenden op uw werkvloer. De Arbowet verplicht u dan ook om een risico-inventarisatie en -evaluatie op te stellen. In deze blog gaan we samen kijken in welke gevallen een RI&E verplicht is, en wat werkgevers moeten weten over deze RI&E-plicht.