Burn-out herkennen: Tekenen en symptomen om op te letten op de werkplek

Werk is een integraal onderdeel van ons leven. Het geeft ons niet alleen financiële zekerheid, maar kan ook ons gevoel van eigenwaarde, ons gevoel van richting en onze sociale contacten versterken. Maar soms kan werk ook overweldigend en stressvol worden, wat kan leiden tot burn-out. Een burn-out is een geestelijke toestand die wordt veroorzaakt door chronische stress op het werk. Het kan leiden tot lichamelijke, emotionele en mentale uitputting, waardoor werknemers niet meer in staat zijn om effectief te functioneren.

Het is van vitaal belang dat werkgevers en HR-managers de tekenen en symptomen van een burn-out leren herkennen, zodat ze kunnen ingrijpen voordat het te laat is. 

Hieronder volgen enkele tekenen en symptomen om op te letten op de werkplek.

Emotionele uitputting een teken aan de wand

Een van de meest voorkomende tekenen van een burn-out is emotionele uitputting. Werknemers kunnen het gevoel hebben dat ze leeg zijn van binnen en geen emotionele energie meer hebben om zich op hun werk te concentreren. Ze kunnen ook het gevoel hebben dat ze niet meer om hun werk geven en niet meer in staat zijn om empathie te tonen voor collega's en klanten.

Verminderde prestaties

Een burn-out kan ook leiden tot verminderde prestaties. Werknemers kunnen het gevoel hebben dat ze hun werk niet meer goed doen en dat ze niet meer in staat zijn om zich te concentreren op taken die vroeger gemakkelijk waren. Het kan leiden tot fouten en slechte kwaliteit van het werk, wat uiteindelijk kan leiden tot verminderde productiviteit en slechte resultaten.

Cynisme en afstandelijkheid

Een ander teken van een burn-out is cynisme en afstandelijkheid. Werknemers kunnen het gevoel hebben dat hun werk geen betekenis heeft en dat ze er niet meer toe doen. Ze kunnen zich afsluiten voor hun collega's en klanten en het gevoel hebben dat ze niet meer geïnteresseerd zijn in hun werk. Dit kan leiden tot een gebrek aan teamgeest en samenwerking.

Fysieke symptomen

Een burn-out kan ook leiden tot fysieke symptomen. Werknemers kunnen last krijgen van:

• vermoeidheid
• hoofdpijn 
• spierpijn 
• maagklachten. 

Dit komt doordat chronische stress het immuunsysteem kan verzwakken en de hormoonspiegels kan beïnvloeden, waardoor het lichaam zich niet meer kan herstellen.

Verhoogd ziekteverzuim

Een ander teken van een burn-out is verhoogde afwezigheid op het werk. Werknemers kunnen zich vaker ziek melden en het werk vermijden waarmee het ziekteverzuim binnen uw onderneming toeneemt.

Burn-out werkgerelateerd probleem

Een burn-out is een van de meest voorkomende werkgerelateerde problemen in Nederland. Uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat in 2020 maar liefst 17% van de werknemers last had van burn-outklachten. Het CBS spreekt niet meer van burn-out maar van werkgerelateerde psychische vermoeidheid. Een zorgwekkend hoog percentage, zeker als we kijken naar de gevolgen van een burn-out op zowel de werknemer als de werkgever. In deze tekst gaan we dieper in op de tekenen en symptomen van een burn-out en bespreken we hoe werkgevers deze kunnen herkennen en voorkomen.

Burn-out herkennen

Een burn-out is een vorm van langdurige stress die zich uit in lichamelijke en geestelijke uitputting, gevoelens van afstandelijkheid en verminderde prestaties op het werk. Het ontstaat wanneer werknemers gedurende langere tijd te maken hebben met hoge werkdruk, weinig autonomie, weinig steun van leidinggevenden en/of weinig sociale steun van collega's. Het is belangrijk om een burn-out te herkennen, omdat het niet alleen negatieve gevolgen heeft voor de werknemer, maar ook voor de organisatie waarin hij of zij werkt.

Tekenen en symptomen van een burn-out

De symptomen van een burn-out zijn divers en kunnen zowel lichamelijk als geestelijk van aard zijn. De meest voorkomende symptomen zijn:

• vermoeidheid 
• afstandelijkheid
• verminderde prestaties
• fysieke klachten: 

Uit een recent onderzoek van TNO blijkt dat een groot deel van de werknemers met burn-outklachten deze niet bespreekt met de werkgever. Dit kan leiden tot langdurige uitval en verminderde prestaties op het werk. Het is daarom belangrijk dat werkgevers de tekenen en symptomen van een burn-out kunnen herkennen en actie ondernemen om dit te voorkomen.

Hoe werkgevers een burn-out kunnen voorkomen

Een burn-out voorkomen begint bij het creëren van een gezonde werkomgeving. Werkgevers kunnen dit doen door de werkdruk te verminderen, werknemers meer autonomie te geven en te zorgen voor een goede balans tussen werk en privé. Daarnaast is het belangrijk om als werkgever te zorgen voor voldoende sociale steun en begeleiding bij stress en psychische klachten.

Het is ook van belang om de communicatie tussen werkgever en werknemer te bevorderen en te zorgen voor openheid over problemen en klachten. 

Burn-out en de gevolgen voor grote organisaties

Burn-out is een probleem dat zich niet alleen voordoet bij individuele medewerkers, maar dat ook grote gevolgen heeft voor de organisaties waarin zij werken. Het kan leiden tot verhoogd ziekteverzuim, verminderde productiviteit, lagere kwaliteit van werk en een verhoogd risico op verloop van personeel. Daarom is het van cruciaal belang dat grote ondernemingen stappen ondernemen om burn-out bij medewerkers te voorkomen en te behandelen. Er zijn verschillende manieren waarop grote ondernemingen structureel burn-out onder medewerkers kunnen uitbannen.

Creëer een cultuur van open communicatie

Een cultuur van open communicatie is van vitaal belang voor het voorkomen en behandelen van burn-out. Medewerkers moeten zich vrij voelen om te praten over hun problemen zonder angst voor negatieve repercussies. Dit kan worden bereikt door het creëren van een open, ondersteunende en positieve werkomgeving waarin medewerkers zich gesteund voelen en vertrouwen hebben in hun leidinggevenden. Dit verhoogt de kans dat medewerkers hun problemen bespreken voordat ze escaleren tot een burn-out.

Biedt opleidingsmogelijkheden

Een van de belangrijkste redenen waarom medewerkers een burn-out krijgen is door een te hoge werkdruk en te weinig middelen om hun werk goed te kunnen uitvoeren. Grote ondernemingen kunnen helpen door hun medewerkers de middelen te geven die ze nodig hebben om hun werk goed te doen. Door training en opleidingsmogelijkheden aan te bieden, kan de organisatie ervoor zorgen dat medewerkers hun vaardigheden en kennis kunnen bijwerken om de steeds veranderende behoeften van de organisatie bij te houden.

Werk aan een gezonde werkcultuur

Een gezonde werkcultuur is een cultuur die gericht is op het welzijn van medewerkers. Dit betekent dat er aandacht is voor zowel de fysieke als de mentale gezondheid van medewerkers. Grote ondernemingen kunnen gezonde werkculturen bevorderen door bijvoorbeeld meer flexibiliteit te bieden in werktijden, thuiswerkmogelijkheden te bieden, te zorgen voor ergonomische werkplekken en ruimtes te bieden waar medewerkers kunnen ontspannen en tot rust kunnen komen. Door te investeren in het welzijn van medewerkers, kan de organisatie een gezonde werkomgeving creëren waarin medewerkers beter in staat zijn om met stress en werkdruk om te gaan.

Implementeer preventie- en behandelingstrajecten

Naast het creëren van een gezonde werkomgeving, moeten grote ondernemingen ook preventie- en behandelingstrajecten implementeren om medewerkers te helpen bij het voorkomen en behandelen van burn-out. 

Conclusie

Burn-out is een geestelijke uitputtingstoestand veroorzaakt door chronische stress op het werk en kan leiden tot lichamelijke, emotionele en mentale uitputting waardoor werknemers niet meer effectief kunnen functioneren. Het is belangrijk dat werkgevers en HR-managers de tekenen en symptomen van een burn-out leren herkennen om tijdig in te grijpen. De meest voorkomende symptomen zijn emotionele uitputting, verminderde prestaties, cynisme en afstandelijkheid, fysieke symptomen, en verhoogd ziekteverzuim. Werknemers melden hun burn-outklachten vaak niet bij hun werkgever, wat kan leiden tot langdurige uitval en verminderde prestaties.

Take-aways

• Werkgevers en HR-managers moeten alert zijn op tekenen van burn-out bij hun medewerkers en hen voorzien van voldoende ondersteuning.
• Werkgevers moeten proactief zijn bij het voorkomen van burn-out door bijvoorbeeld het bevorderen van werk-privébalans, het aanbieden van training en coaching op het gebied van stressmanagement, en het creëren van een positieve werkcultuur.
• Werknemers moeten zich bewust zijn van de tekenen van burn-out en hun eigen stressniveaus in de gaten houden. Ze moeten tijdig hulp zoeken en open communiceren met hun werkgever als ze zich overbelast voelen.
• Een goede werk-privébalans, gezonde levensstijl en stressmanagementtechnieken zoals meditatie, sport en voldoende slaap kunnen helpen bij het voorkomen van burn-out.
• Als u tekenen van burn-out ervaart, is het belangrijk om hulp te zoeken bij een professional, zoals een huisarts of psycholoog.