Een innovatief ziekteverzuim preventieplan dat past bij deze tijd

Ziekteverzuim blijft jaarlijks een grote impact hebben op Nederlandse bedrijven. Volgens TNO kost het namelijk maar liefst 13 miljard euro per jaar aan loondoorbetaling, en daarbij zijn veel andere kosten nog niet meegerekend. Om het verzuim bij te blijven en effectief aan te pakken, is het belangrijk uw verzuimbeleid ook actueel te houden. In dit artikel behandelen we verschillende innovatieve ideeën om uw ziekteverzuim preventieplan naar een hoger level te tillen.

Een effectief ziekteverzuim preventieplan

Een goed ziekteverzuimbeleid heeft naast een strategisch re-integratieplan altijd een preventieve werking. Als werknemer bent u natuurlijk al tot een aantal zaken verplicht om ziekteverzuim te voorkomen. Bijvoorbeeld het uitvoeren van een Risico Inventarisatie & -Evaluatie, om eventuele risico’s binnen de arbeidsomstandigheden in kaart te brengen en op te lossen. Ook staat wettelijk voorgeschreven dat u verplicht bent een beleid te voeren dat gericht is op het beperken en laag houden van psychosociale arbeidsbelasting. Maar zelfs wanneer deze zaken goed in orde zijn, kan er nog steeds kans zijn op ziekteverzuim. Het ontwerpen van een ziekteverzuim preventieplan behoeft naast de geteste en gestandaardiseerde verplichtingen daarom ook innovatieve ideeën om verzuim te voorkomen. Ten eerste een aantal verschillen in perspectief:

• Het kan sterk helpen om de aandacht te verleggen van ziek zijn naar werken naar vermogen. Zeker wanneer uw werknemer al klachten vertoond en wellicht op het punt staat echt uit te vallen. Bezig blijven met werk is daarbij ook voor mensen die al met verzuim zijn belangrijk voor hun (mentale) gezondheid. 
• Om nieuwe ideeën te testen met betrekking tot preventie van ziekteverzuim is het belangrijk dat een traditionele bedrijfsvoering plaatsmaakt hiervoor. Bewustwording over ziekteverzuim is een eerste.

Vitaliteit in plaats van preventie?

Duurzaamheid is de grote trend van de laatste jaren. Niet alleen als het gaat om klimaat, maar ook als het gaat om onze eigen gezondheid. Binnen de bedrijfscultuur is het vitaliteitsbeleid daarom een innovatief concept dat zeer bijdraagt aan de gezondheid en het werkplezier van uw werknemers, maar ook een sterke preventieve werking heeft op ziekteverzuim. Duurzame inzetbaarheid is gericht op de regel dat uw werknemers gezond moeten werken, op zo’n manier dat ze op lange termijn ook gezond blijven. Verschillende mogelijkheden om uw ziekteverzuim preventieplan te optimaliseren:

• Bij fysiek zware beroepen kunnen hulpmiddelen worden geboden zodat werknemers minder klachten aan het bewegingsapparaat, of hun lichaam, ervaren. Dit soort klachten zorgt voor maar liefst 11% van alle jaarlijkse verzuimdagen, en 20% van alle verzuimkosten die gemaakt worden. 
  • TNO test op het moment met exoskeletten, een soort harnassen die werknemers kunnen gebruiken en dat fysiek zwaar werk verlicht.
• Burn-out is een grote oorzaak van langdurig ziekteverzuim, met 1,2 miljoen werknemers met burn-out klachten in 2020 en kosten van 3,1 miljard euro voor Nederlandse bedrijven. Een ziekteverzuim preventieplan gericht op het voorkomen van burn-out wordt ook zeker versterkt door een beleid gericht op ook het mentaal gezond houden van uw werknemers.
  • Het bespreekbaar maken van werkstress en destigmatiseren van mentale gezondheidsproblemen kan helpen het taboe erop te doorbreken. En het helpt zeker om burn-out klachten op tijd te signaleren, zodat u interventies kunt inzetten.
• Een verstoring van de werk-privé balans kan de werkdruk sterk verhogen, en daarmee ook de kans op burn-out. 
  • Er wordt daarom bijvoorbeeld door sommige bedrijven geëxperimenteerd met de vierdaagse werkweek, zodat de privétijd van uw werknemers gewaarborgd wordt en mensen langer de tijd hebben om zich weer op te laden.
• TNO heeft de KOBA-DI tool ontwikkelt, waarmee u kunt berekenen wat duurzame inzetbaarheid uw bedrijf kan opleveren in productiviteit. Zo is het niet alleen een strategisch beleid om ziekteverzuim te voorkomen, maar is het ook nog eens gunstig voor uw bedrijf.

Het nieuwe werken, thuis en hybride

Toen de maatregelen in gingen begin 2020, verhuisden veel kantoren naar thuis. Het nieuwe thuiswerken was noodzakelijk, maar inmiddels is het een manier van werken die bij veel bedrijven een vast onderdeel van het beleid worden. Volgens TNO zou zelfs een kwart van de werknemers graag thuis blijven werken, en 43% zou graag een hybride manier van werken houden, thuis en op kantoor. De vraag is of deze verandering in beleid ook van goede invloed is op preventie van ziekteverzuim. Want, werknemers hebben minder sociale contacten als ze thuiswerken, en de scheiding tussen werk en privé kan vervagen. Dit kan dan eventueel weer zorgen voor een hogere werkdruk, omdat mensen zich niet zo gemakkelijk los kunnen maken van werk. Maar de cijfers liegen er niet om: in 2020 had 1,2 miljoen werknemers in Nederland last van burn-out klachten, oftewel 15,7% van alle werknemers. Dit is minder dan in 2019, toen 1,3 miljoen werknemers last van deze klachten had. Dit is een duidelijke daling, hoewel het percentage nog steeds torenhoog is en een groot risico voor langdurig ziekteverzuim. Bij het thuiswerken zijn bepaalde veranderingen en methodes om de werkstress handelbaar te houden en om mee te nemen in uw ziekteverzuim preventieplan:

• Thuiswerken kan ervoor zorgen dat uw werknemers constant doorwerken en niet voldoende pauze nemen omdat er minder afleiding is. Het stimuleren van pauzes zorgt voor een momentje rust en opladen zodat uw werknemer frisser weer aan het werk kan.
• Ook kan thuiswerken de werk-privé balans verstoren doordat het misschien kan voelen voor uw werknemers dat ze altijd bereikbaar moeten zijn, omdat hun werkplek en privé plek dezelfde is geworden. Door regels af te spreken over werktijden en bereikbaarheid, zorgt u dat u hier een oog op houdt en dat werknemers de vrije tijd hebben om overspannenheid te voorkomen. Ook wordt op het moment een wet met betrekking tot het recht op onbereikbaarheid gesproken, een innovatieve maatregel die de vrije tijd van uw werknemer waarborgt, en burn-out kan voorkomen.
• Meer thuiswerken kan ervoor zorgen dat uw werknemers minder bewegen, ze missen bijvoorbeeld het fietsritje naar werk of de wandeling met hun collega’s in de pauze. Online sportactiviteiten bleken in de lockdown periode zeer populair en effectief, en dit kan ook intern worden aangeboden.

Het nieuwe kantoor

Omdat thuiswerken en hybride werken steeds populairder worden, zijn sommige bedrijven bezig om het kantoor ook te innoveren en aan te passen op deze nieuwe manier van werken. In plaats van de standaard plek om te werken, kan het eerder een plek worden om creatieve brainstorms samen te doen, vergaderingen te houden of andere afspraken te hebben. Ook is er met minder vaste plekken op kantoor, plek om functionele ruimtes in te richten die het werken kunnen verbeteren. Een aantal opties die kunnen bijdragen aan gezonde, bevlogen werknemers en een effectief ziekteverzuim preventieplan:

• Stilteruimtes zijn een trend. Uit onderzoek blijkt dan ook dat de helft van de kantoorwerkers last heeft van lawaaiige collega’s, en 43% heeft last van onderbrekingen van het werk. Stilteruimtes kunnen zorgen voor een hogere productiviteit, minder stress en een gezonder mentaal welzijn.
  • Het mogelijk maken van powernaps is hier vaak ook een onderdeel van. Meer rust zorgt voor een sterkere weerstand om werkdruk aan te kunnen en is dus zeker preventief voor ziekteverzuim.
  • Mindfulness werkt goed tegen depressieve klachten, en dus ook bij mentale burn-out klachten. Met een stilteruimte hebben mensen de plek om dit uit te oefenen, en u zou kunnen zorgen voor trainingen.
• Informele werkomgevingen zorgen voor meer creativiteit. Het stimuleren van creativiteit kan het werkplezier sterk verbeteren, en mensen die plezier hebben in hun werk hebben minder last van werkstress.

Takeaways

• Een ziekteverzuimbeleid moet naast een goed re-integratieplan ook een innovatief ziekteverzuim preventieplan hebben, want voorkomen is beter dan genezen.
• Het kan juist ook zeer effectief zijn om in te zetten op vitaliteit als preventie. Bevlogen werknemers die sterker in hun vel zitten zijn minder snel ziek en productiever.
• Thuiswerken en hybride werken zijn een blijver in het werk. Dit behoeft ook andere preventieve maatregelen dan werk op kantoor.
• Het innovatief veranderen van de werkplek kan ook veel effect hebben op de vitaliteit van uw werknemers.