Stress en werkdruk: strategieën voor minder spanning op het werk en een betere gezondheid

Stress en werkdruk zijn een alledaagse realiteit en onlosmakelijk verbonden met onze moderne manier van leven. Op de werkvloer, maatschappijbreed en buiten onze landsgrenzen. In Zwitserland, het land dat velen van ons kennen als een degelijk land met een hoge score op de geluksladder, lijdt één op de drie werknemers aan stress op het werk.

Strategieën voor het verminderen van spanning op het werk en het verbeteren van de gezondheid beginnen met de juiste inzichten over datgene wat stress geeft en hoe u stress en werkdruk onder uw werknemers kunt monitoren. Onderzoekers van het Federaal Instituut voor Technologie (ETH) in Zürich zetten nu een cruciale stap in deze richting. Lees in onze blog hoe met behulp van nieuwe gegevens en machine learning gestreste (kantoor)medewerkers kunnen worden opgespoord en hoe u stress en werkdruk binnen uw bedrijf kunt verminderen. 

Stress detecteren aan de hand van hoe mensen typen en klikken

Mara Nägelin, een wiskundige die onderzoek doet aan de leerstoel Technologiemarketing en het Mobilar Lab for Analytics aan de ETH Zurich, legt uit dat de manier van typen en hoe medewerkers de muis bewegen, een betere voorspeller is van stress dan de hartslag.

Als deze bevindingen correct worden toegepast, kunnen ze in de toekomst worden gebruikt om verhoogde stress op de werkplek in een vroeg stadium te voorkomen. De ETH-onderzoekers toonden in een experiment aan dat gestreste mensen anders typen en hun muis anders bewegen dan ontspannen mensen. "Mensen die gestrest zijn bewegen de muisaanwijzer vaker en minder precies en leggen grotere afstanden af op het scherm. Ontspannen mensen daarentegen nemen kortere, directere routes om hun bestemming te bereiken en nemen daar meer tijd voor", aldus Nägelin.

Neuromotorische ruis-theorie 

Het verband tussen stress en het typ- en muisgedrag kan worden verklaard met de zogenaamde neuromotorische ruis-theorie: "Verhoogde stressniveaus hebben een negatieve invloed op het vermogen van onze hersenen om informatie te verwerken. Dit heeft ook invloed op onze motoriek," legt psycholoog Jasmine Kerr uit, die samen met Nägelin onderzoek doet en coauteur is van het onderzoek.

Verminderen van spanning op het werk

Verhoogde stressniveaus hebben een negatieve invloed op het vermogen van onze hersenen om informatie te verwerken. Dit heeft invloed op onze motoriek en tenslotte ook op de kwaliteit van het werk dat een medewerker aflevert. Vermindering van spanning op het werk is dan ook belangrijk. 

Langdurige spanning kan werkstress opleveren en tenslotte psychisch verzuim. Dat betekent dat u deze medewerker voor langere tijd kwijt bent. U moet gaan uitkijken naar een invaller als blijkt dat herverdeling van de taken onder de collega’s niet lukt. Daarnaast lopen de kosten op door zowel de loondoorbetaling als kosten voor de re-integratie waarbij de bedrijfsarts of arbodienst moet worden ingeschakeld.

Tips & strategieën 

Met een strategie die spanning op het werk vermindert en de gezondheid van uw werknemers verbetert, kunt u beter stress en werkdruk tegengaan. Hier een aantal belangrijke tips: 

• Houd de taakverdeling onder uw werknemers goed tegen het licht.
  • bepaalde taken kunnen wellicht verdeeld worden onder meerdere collega’s. 
• Voer een PMO uit om inzicht te krijgen in de psychische en fysieke conditie van uw werknemers.
• Schakel op tijd de hulp in van arbodeskundigen of een gecertificeerde arbodienst als de werkdruk en werkstress toenemen binnen uw bedrijf of organisatie.
• Blijf voortdurend vinger aan de pols houden en praat met uw werknemers over hun ervaringen met betrekking tot de werkdruk, de taken en waarom sommige dagen betere resultaten opleveren dan andere dagen.
  • Individuele aandacht motiveert uw medewerkers en helpt sneller knelpunten op te sporen.
  • Geef uw werknemers meer autonomie in de manier van uitvoeren van de taken en de keuze voor bepaalde taken. Waar krijgen uw werknemers energie van?

• Bereid grote veranderingen binnen uw bedrijf of afdeling goed voor. Bespreek deze met uw werknemers en hun vertegenwoordiging (OR). 
  • Voer een risico-inventarisatie en -evaluatie uit voordat u ingrijpende maatregelen uitvoert binnen uw onderneming. Met een RI&E kunt u risico’s voor zowel uw bedrijfsvoering als risico’s op psychosociale arbeidsbelasting op tijd opsporen en aanpakken.
• Kies voor duurzame inzetbaarheid als strategie om uw werknemers zo lang mogelijk gezond en spanningsvrij te houden. Zet hierbij in op:  
  • employability; uw werknemer heeft het vermogen om zijn werk op een adequate manier te blijven uitvoeren; nu en in de toekomst ; 
• werkvermogen; de mate waarin uw werknemer fysiek, psychisch en sociaal in staat is om te werken;
• vitaliteit; uw werknemer is veerkrachtig, fit en heeft de energie om door te kunnen werken met motivatie en doorzettingsvermogen;
• begeleiding van een gecertificeerde arbodienst;
  • de arbodienst heeft organisatiedeskundigen in huis die kunnen adviseren op het gebied van psychosociale arbeidsbelasting(PA). 

Verbeteren van de gezondheid begint in de hersenen 

Zoals is gebleken uit onderzoek dat gedaan is door het Federaal Instituut voor Technologie (ETH) in Zürich en de neuromotorische ruis-theorie, zorgt stress dat onze hersenen moeilijker informatie kunnen verwerken. Dit heeft ook consequenties voor onze motoriek en herstel van ons lichaam. Verbeteren van de gezondheid begint daarom in de hersenen. 

Spanning op het werk verminderen kan dus door het verbeteren van onze hersenfuncties. Hierbij is bewegen cruciaal. U kunt uw werknemers stimuleren om meer te bewegen zowel op de werkvloer als daarbuiten. Het CBS biedt een gezonde beweegnorm die u en uw werknemers kunt raadplegen. Stimuleer uw werknemers door hen de volgende tips te geven: 

• Vermijd te lang naar een beeldscherm staren door een korte wandeling te maken na elk half uur zitten. 
  • Het is goed voor de hersenen maar ook voor het lichaam, omdat het stress vermindert en een monter gevoel geeft.
• Maak elke dag een wandeling en liefst in de natuur. Dit werkt ontspannend.
• De Hersenstichting heeft de Ommetje-app ontwikkeld die u motiveert dagelijks een ommetje te maken. De app is ontwikkeld in samenwerking met hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder, bekend van zijn enthousiaste optredens bij DWWD. 

Food for thought

Onze hersenen gebruiken ongeveer 20% van de voeding die we tot ons nemen. Dit zou ons aan het denken moeten zetten, want het betekent dat onze hersenen als orgaan het meeste van onze voeding gebruiken. Meer dan onze spieren die we ook intensief gebruiken. Gezonde voeding is dus cruciaal voor ons denken en doen.

• Houd uw hersenen en uw lichaam fit door gezond te eten. Juist bij stress en werkdruk is het belangrijk niet naar comfortfood te grijpen. U kunt ook minder eetlust hebben door stress. 
  • Vermijd koffie, energiedranken en frisdrank en alcohol. Cafeïne leidt tot slechter slapen en meer nervositeit. Alcohol verstoort het doorslapen tijdens de nacht. De volgende dag zult u merken dat u minder veerkrachtig bent.

Conclusie

Het verminderen van stress en werkdruk op de werkplek en het verbeteren van de gezondheid van werknemers zijn van cruciaal belang voor een productieve en gezonde werkomgeving. Het onderzoek van het Federaal Instituut voor Technologie (ETH) in Zürich toont aan dat stress op kantoor kan worden gedetecteerd aan de hand van typ- en klikgedrag. Door strategieën zoals taakverdeling, het uitvoeren van PMO's, het inschakelen van arbodeskundigen en het bevorderen van communicatie en autonomie, kunnen werkgevers stressvermindering stimuleren. Het is ook essentieel om aandacht te besteden aan beweging, gezonde voeding en het creëren van een evenwicht tussen prestaties en welzijn. Door deze maatregelen te implementeren, kunnen werkgevers streven naar een gezonde werkomgeving die duurzame inzetbaarheid bevordert.

Take-aways

• Stress en werkdruk zijn alledaagse realiteiten die een grote impact hebben op individuen; zowel op het werk als in de samenleving.
• Onderzoekers van het Federaal Instituut voor Technologie (ETH) in Zürich hebben een model ontwikkeld dat stress op de werkvloer kan detecteren door het analyseren van typ- en muisgedrag.
• Strategieën om spanning op het werk te verminderen en de gezondheid van werknemers te verbeteren, omvatten het herverdelen van taken, het uitvoeren van psychosociale risico-evaluaties, het inschakelen van arbodeskundigen, het bevorderen van communicatie en autonomie, en het creëren van een balans tussen prestatie en welzijn.
• Werkgevers moeten aandacht besteden aan lichamelijke activiteit, gezonde voeding en duurzame inzetbaarheid om een gezonde werkomgeving te bevorderen en stressgerelateerde problemen te verminderen.
• Individuele aandacht voor werknemers, het bieden van autonomie in taken en het betrekken van werknemers bij gesprekken over werkdruk en prestaties kunnen helpen bij het identificeren en aanpakken van stressfactoren.
• Voorbereiding, risico-inventarisatie en betrokkenheid van werknemers zijn essentieel bij het doorvoeren van ingrijpende veranderingen binnen een organisatie.
• Het bevorderen van beweging en lichaamsbeweging, het vermijden van langdurig schermgebruik, regelmatig wandelen en een gezond dieet zijn effectieve strategieën om stress te verminderen en de hersenfunctie te verbeteren.
• Let op voedselkeuzes, vermijd cafeïne, energiedrankjes, en alcohol voor een goede nachtrust en algehele gezondheid.