Burn-out is een van de grootste redenen voor langdurig ziekteverzuim. TNO onderzocht dat in 2019, 1,3 miljoen werknemers last van burn-out klachten hadden. De kosten van werkstress gerelateerd verzuim zijn voor Nederlandse bedrijven opgelopen tot 3,1 miljard. Volgens onderzoek is de gemiddelde duur van een burn-out op het moment van schrijven 290 dagen. Er hoort een moeilijk re-integratietraject bij dat lang kan duren, en nog langer als er geen rekening wordt gehouden met de specifieke oorzaken van de burn-out van uw werknemer. Als werkgever kunt u veel doen om het proces soepeler te laten verlopen zodat uw werknemer spoedig weer zelfstandig aan het werk kan gaan. In dit artikel nemen we door wat u kunt doen tegen burn-out en bij de re-integratie van mensen met burn-out.

Hoe ziet een burn-out eruit?

Burn-out ontstaat door een langdurige periode van stress en inspanning. Een hoge mate van werkstress zorgt ervoor dat uw werknemer geestelijk en lichamelijk uitgeput raakt. Alledaagse taken lijken onmogelijk en het lukt uw werknemer niet meer om te werken. Uw werknemer krijgt last van verschillende klachten. Wanneer deze klachten langer dan een half jaar aanhouden is er mogelijk sprake van burn-out. Een bedrijfsarts, huisarts of psycholoog kan hiervoor de diagnose geven. Signalen herkennen werkt tegen burn-out. Stress leidt onder andere tot:

• Hogere bloeddruk
• Hoofdpijn
• Spierpijn
• Aantasting van immuunsysteem
• Concentratieproblemen
• Geheugenverlies
• Snel prikkelbaar

Hoe ontstaat burn-out?

Over het algemeen ontstaat burn-out door een opeenstapeling of combinatie van verschillende factoren. Deze hangen samen met werk, de persoon en de maatschappij. Bij de vraag wat te doen tegen burn-out is het belangrijk te beginnen bij deze factoren:

• Werkgerelateerde factoren zijn bijvoorbeeld:
  • Hoge werkeisen
  • Emotioneel belastend werk
  • Geringe steun van de werkgever
  • Ontevredenheid over het salaris
  • Conflicten op de werkvloer zoals pesten
  • Ontevredenheid over werk-prive balans
• Persoonskenmerken die factoren kunnen zijn:
  • Perfectionisme
  • Laag zelfvertrouwen
  • Gebrek aan veerkracht
  • Geen nee kunnen zeggen en geen grenzen kunnen aangeven
  • Privéproblemen zoals rouw of een scheiding
• De maatschappelijke factoren geven hun bijdrage via werk- en privéfactoren.
  • Hoge mate van digitalisering kan de werkdruk verhogen en zorgen voor een toename van baanonzekerheid
  • Door de pandemie zijn veel mensen thuis gaan werken, waardoor de balans tussen privé en werk verstoord raakt

Re-integratie bij burn-out

Omdat burn-out langdurig kan aanhouden bij de werknemer vraagt u zich misschien af wat te doen tegen burn-out. Allereerst is het belangrijk direct een juist re-integratieproces aan te houden wanneer iemand al getroffen is. Het doel is het verzuim te beperken en de werknemer te helpen bij het herstel. Omdat werkgerelateerde problemen vaak een rol spelen bij burn-out is het belangrijk als werkgever mee te helpen en heeft u hierbij verantwoordelijkheid. Samen lost u de problemen op zodat de werknemer naast fysiek herstel ook makkelijk terug aan het werk kan en niet weer dezelfde klachten krijgt.

Herstel

Essentieel voor het herstel bij burn-out is dat uw werknemer oplossingen krijgt voor de problemen die de burn-out hebben veroorzaakt. Het helpt ook als uw werknemer leert om anders met inspanning om te gaan. Er komt vaak hulp aan te pas van een praktijkondersteuner-ggz, maatschappelijk werker of psycholoog. De bedrijfsarts moet afspreken met de zieke werknemer dat hij probeert zoveel mogelijk werk nog te doen of op te pakken, dat helpt bij het herstel. Het herstel van burn-out verloopt in drie fases:

• Acceptatie van het hebben van een burn-out en rust nemen
• Bedenken welke problemen spanning gaven en welke oplossingen er zijn
• Oplossingen uitvoeren en weer beginnen met werk

Open houding

Tijdens gesprekken met uw werknemer is het belangrijk een open houding aan te nemen. Herstel verloopt in nauwe samenwerking met de arbodienst. Wanneer er vertrouwen is voelt uw werknemer zich veilig om eerlijk te zijn over de belemmeringen die ervoor gezorgd hebben dat zij burn-outklachten kregen. Ook is het belangrijk te bespreken hoe deze belemmeringen kunnen worden opgelost en wat te doen tegen burn-out. Een aantal punten:

• Wees een luisterend oor en bereid open vragen voor
• Heb begrip en erken de problemen van de werknemer
• Bespreek de werkdruk die de werknemer voelde tijdens het werk. Overleg ook wat voor aanpassingen kunnen worden gedaan zodat de werknemer de druk aan kan
• Steun vanuit de omgeving is belangrijk voor uw werknemer. Bespreek of zij voldoende mensen in hun omgeving hebben en wees zelf een steun op het werk
• U kunt eventueel een coach of arbeidspsycholoog inhuren om uw werknemer te begeleiden bij problemen die u niet kunt oplossen, zoals rouw

Re-integratietraject

Nadat uw werknemer zich ziek heeft gemeld start het re-integratietraject. Daarbij is het belangrijk de Wet verbetering poortwachter (Wvp) aan te houden. Deze wet gaat de strijd aan met langdurig ziekteverzuim. Een vereiste is dat werknemer en werkgever zich samen met de arbodienst en bedrijfsarts inspannen om de werknemer zo spoedig mogelijk weer aan het werk te krijgen. Een aantal belangrijke punten als het gaat om re-integratie:

• Er moet een re-integratiedossier worden bijgehouden met alle gemaakte afspraken, activiteiten en gegevens. Het beste is om hier direct mee te beginnen omdat UWV dit kan opvragen wanneer uw werknemer besluit om een uitkering aan te vragen
• Binnen acht weken moet er een plan van aanpak worden opgesteld, een onderdeel van het re-integratiedossier
• U bent verplicht een bedrijfsarts in te schakelen, in dienst of vanuit een arbodienst
• Iedere zes weken moet de werkgever de voortgang bespreken met de werknemer
• Samen met de werkgever kiest de werknemer een casemanager, deze persoon begeleidt en controleert de uitvoering van het plan van aanpak
• Verkeerde stappen bij re-integratie kan leiden tot loonsancties vanuit UWV. U bent dan verplicht uw werknemer een jaar langer door te betalen

Wat te doen tegen burn-out?

Volgens Carien Karsten, publicist en psychotherapeut gespecialiseerd in burn-outs, begint weer aan het werk gaan al tijdens het ziek zijn. Door al vanaf het begin begrip te tonen voelt uw werknemer zich erkent. Dan is het de taak om uw werknemer te laten herstellen en dan weer te stimuleren om te willen werken. Het plan van aanpak is dan om te onderzoeken wat voor factoren uw werknemer belemmeren om weer aan het werk te gaan en wat u verder kunt doen tegen burn-out. Uit onderzoek van TNO zijn deze factoren onder andere onregelmatige werktijden, niet gedeeltelijk weer aan de slag kunnen of onvoldoende ruimte het werk zelf in te richten. In een gezonde werksituatie bestaat er een balans tussen wat mensen voldoening geeft en wat hun motivatie in de weg zit. 

Balans maken

De vraag is dan wat er moet veranderen in de werksituatie zodat uw werknemer niet terugvalt in een burn-out. Inzicht krijgen in wat uw werknemer energie geeft of juist wegneemt is essentieel om uw werknemer te faciliteren. Samen bespreken wat te doen tegen burn-out en maatregelen treffen. Bijvoorbeeld gedeeltelijk thuiswerken of geen overwerkuren te maken. Ook het bieden van meer hulpbronnen helpt een burn-out te voorkomen. Zoals afwisseling in werkzaamheden of constructieve feedback of meer autonomie in het indelen van het werk.

Terug op de werkvloer

Wanneer uw werknemer voldoende hersteld is binnen het re-integratieproces is het mogelijk om (gedeeltelijk) weer terug op de werkvloer te komen. Het is dan belangrijk dat uw werknemer weer vertrouwen krijgt in het werk en zijn kunnen. Het is daarom beter om uw werknemer niet aan te jagen zodat hij kan wennen. Ook is het belangrijk de burn-out bespreekbaar te maken en een eventuele terugval zodat dit voorkomen kan worden en te blijven werken tegen burn-out. Wat te doen tegen burn-out: leidt met empathie.

Takeaways

• Een burn-out ontstaat door chronische stress gerelateerd aan werk. Het leidt tot een scala aan lichamelijke en geestelijke klachten en gezondheidsproblemen
• Wat te doen tegen burn-out? Allereerst de oorzaken onderzoeken. Burn-out ontstaat door een combinatie van factoren gerelateerd aan de persoon en de werksituatie.
• Als werkgever heeft u verantwoordelijkheid bij het herstel van de zieke werknemer. Omdat de stress werkgerelateerd is kunnen bepaalde problemen op het werk alleen worden opgelost door de werkgever of leidinggevende
• Bij het herstel is het belangrijk open te communiceren en de situatie weer in balans te brengen naar wat de werknemer nodig heeft om weer te kunnen werken

Om een re-integratietraject bij burn-out soepel te laten verlopen kan het handig zijn een arbodienst in te schakelen die hierbij helpt. Arbo Concern heeft verschillende verzuiminterventies die het proces makkelijker en sneller maken. Zoals Coach on the road, waarbij een coach/psycholoog binnen 5 werkdagen de zieke werknemer al kan helpen bij mentale klachten. Neem vandaag nog vrijblijvend contact met ons op om te bespreken hoe we kunnen helpen bij dit traject!