Bereken hier het ziekteverzuim binnen uw bedrijf: gebruik deze tool

HR-manager Roos opent haar laptop en ziet dat er opnieuw een ziekmelding is binnen gekomen. Sophie, een 32-jarige consultant, meldt zich ziek met burn-outklachten. De teller loopt snel op: inmiddels bedragen de kosten al €218.800. Een mogelijk WIA-dossier baart Roos zorgen. Hoe kan ze ingrijpen zonder het vertrouwen van haar team te verliezen?
Langdurig verzuim, met uitval van langer dan 42 dagen, treft vooral middelgrote organisaties (250–2500 medewerkers). In het eerste kwartaal van 2025 lag het gemiddelde verzuim in deze groep op 6,8% (CBS). Met onze rekentool berekent u eenvoudig uw eigen ziekteverzuim en vergelijkt u dit met actuele benchmarks, zoals 8,1% in de zorg of 4,2% in de ICT. Zo ontdekt u snel waar kansen liggen voor kostenbesparing (€400 per dag) en duurzame inzetbaarheid.

Waarom langdurig verzuim aanpakken? 

De kosten van loonbetaling voor werkgevers bedragen volgens de meest recente cijfers van TNO 8,3 miljard euro.

Psychosociale klachten (zoals burn-out) maken hier €4,9 miljard van uit (NEA, 2023). De kosten per zieke medewerker bedragen gemiddeld €400 per dag, exclusief extra risico's bij WIA-trajecten, zoals loonsancties tot €70.000 (UWV).

Met gerichte data-analyse van frequentie, duur, oorzaken en seizoenspatronen kunnen HR-teams knelpunten signaleren en proactief handelen. Bijvoorbeeld: 15% van alle verzuimgevallen mondt uit in een WIA-aanvraag. Bij werknemers tussen de 25 en 35 jaar is burn-out een belangrijke oorzaak. Wie dit vroeg signaleert, voorkomt hoge kosten en langdurige uitval.

Verzuim raakt niet alleen de organisatie financieel, maar ook het moreel binnen teams. Collega's vangen extra werk op, de werkdruk stijgt, en loyaliteit of betrokkenheid kan afnemen. HR-teams voelen zich vaak reactief in plaats van regievoerend. Daarom is een proactieve aanpak noodzakelijk.

Hoe werkt de rekentool? 

Roos gebruikt de tool in vier stappen:

1. Voer het totaal aantal ziektedagen in (laatste 12 maanden)
2. Voer het totaal aan FTE x werkdagen per jaar in (bijv. 100 FTE x 220 werkdagen = 22.000)
3. Bereken: ziektedagen ÷ (FTE x werkdagen) x 100 = verzuimpercentage
   • Voorbeeld: 2.000 ÷ 22.000 x 100 = 9,1% verzuim
4. Analyseer welk deel langdurig is (>42 dagen)
   • Voorbeeld: 70% langdurig = gerichte focus nodig

Met deze simpele rekensom krijgt Roos snel grip op de omvang van het probleem. Ze ziet in één oogopslag of haar organisatie boven of onder het landelijk gemiddelde scoort en in welke mate langdurig verzuim de oorzaak is van kosten en risico's. We geven de rekentool weer in een tabel. 

Tabel: ziekteverzuim berekenen in 4 stappen

Kosten en sector benchmarks middelgrote bedrijven 

Langdurig verzuim (>42 dagen) is verantwoordelijk voor ongeveer 75-85% van de verzuimkosten, afhankelijk van de sector en organisatie. Vergelijk uw cijfers met deze gemiddelden (CBS, Q1 2025):

Deze cijfers geven richting bij het bepalen van prioriteiten. Zo kan een ICT-bedrijf met 5% verzuim boven de norm zitten, terwijl dat voor een zorginstelling juist relatief laag is. De context per sector bepaalt dus wat "hoog" of "laag" verzuim betekent.

Mensen achter de cijfers: Sophie en Jan

Sophie (32), consultant, burn-out

Initiële prognose: 547 dagen verzuim
Werkelijk verzuim: 365 dagen
Kosten zonder interventie: €218.800
Werkelijke kosten: €146.000
Besparing: €72.800
Aanpak: coaching, flexibele werktijden, casemanagement
Toolresultaat: verzuimpercentage daalde van 7,5% naar 5,8%

HR-manager Roos zag dat zonder ingrijpen Sophie meer dan 500 dagen uit de roulatie zou zijn. Dankzij een combinatie van coaching, aangepaste werktijden en ondersteuning van de arbodienst kon de herstelduur met ruim 6 maanden worden verkort.

Jan (45), machineoperator – rugklachten

• Initiële prognose: 180 dagen verzuim
• Werkelijk verzuim: 120 dagen
• Kosten zonder interventie: €72.000
• Werkelijke kosten: €48.000
• Besparing: €24.000
• Aanpak: ergonomietraining, werkplekaanpassing
• Toolresultaat: verzuim daalde van 6,5% naar 5,5%

In Jan’s productieomgeving wees de verzuimtool op structureel hoge fysieke belasting. Zonder aanpassing werd 180 dagen uitval verwacht. Dankzij een preventieve aanpak met ergonomietraining en werkplekaanpassing kon Jan na 120 dagen al terugkeren. Naast een besparing van €24.000, steeg ook het werkplezier in zijn team.

Van data naar actie tegen ziekteverzuim

Roos ontwikkelde een datagedreven, empathische aanpak:

• Snelle respons (binnen 24 uur) na ziekmelding geeft vertrouwen en voorkomt afstand.
• Probleemanalyse in weekgeen 6: inzicht in werkdruk in team en preventieve signalen.
• Plan van aanpak in week 8, opgesteld met bedrijfsarts, voorkomt loonsancties.
• AI-signalen: vroege stresspieken bij collega’s leiden tot preventieve acties.
• VIP-aanpak: casemanagers ontzorgen Roos, bedrijfsartsen ondersteunen herstel.
• Kwartaalevaluaties: continue bijsturing leidde tot €100.000 structurele besparing.

Deze aanpak voorkomt dat verzuimbeheer slechts administratief blijft. Roos transformeerde het proces tot een strategisch instrument, gericht op welzijn, werkcultuur en kostenbeheersing.

Voorspellende AI-tools tegen ziekteverzuim

Dankzij voorspellende modellen signaleert Roos risico's vroegtijdig. AI herkende bij Sophie in week 4 al stresspieken, wat leidde tot vroege coaching en verkort ziekteverzuim. Bij Jan zagen de tools fysieke belasting aankomen, waarna proactief ergonomie werd ingezet.

De meerwaarde van AI ligt in het kunnen voorspellen in plaats van reageren. HR krijgt vroegtijdig meldingen bij pieken in overwerk, dalend werkplezier of frequente korte afwezigheden. Deze inzichten maken preventie concreet en meetbaar.

Praktisch stappenplan voor uw organisatie

1. Verzamel data over frequentie, duur en oorzaak
2. Gebruik de rekentool: bereken actueel percentage en langdurige gevallen
3. Vergelijk met benchmarks (sector, bedrijfsgrootte)
4. Analyseer risico’s per team of functie
5. Zet gerichte interventies in: coaching, training, aanpassing
6. Werk samen met professionals: zoals casemanagers en bedrijfsartsen
7. Monitor per kwartaal: meet effect en stuur bij
8. Maak verzuim bespreekbaar: via teamdialogen, preventieve gesprekken en leiderschapstraining

Conclusie 

Ziekteverzuim draait niet alleen om cijfers, maar om mensen. De verhalen van Sophie en Jan laten zien dat de combinatie van data en empathie werkt. Met de VIP-aanpak, slimme tools en inzicht in uw cijfers kunt u ziekteverzuim duurzaam verlagen, kosten besparen (€72.800 bij Sophie, €24.000 bij Jan) en bouwen aan een gezonde werkcultuur.

Ziekteverzuim is geen administratieve taak, maar een kans om de vitaliteit van uw organisatie structureel te verbeteren. Begin vandaag nog met inzicht en actie.

Take aways

• Gemiddeld kost een zieke medewerker €400 per dag.
• Langdurig verzuim (>42 dagen) is verantwoordelijk voor 80% van de totale verzuimkosten.
• Vroege signalering (zoals via AI) en directe opvolging maken het verschil.
• Empathisch contact binnen 24 uur helpt vertrouwen en herstel te bevorderen.
• Bereken eenvoudig uw verzuimpercentage en het aandeel langdurig verzuim.
• Vergelijk met relevante benchmarks (bijv. ICT 4,2%, zorg 8,1%).
• Sophie’s burn-out werd 6 maanden verkort door coaching en flexibiliteit.
• Jan’s fysieke klachten verminderden dankzij ergonomietraining.
• Verzuim daalt meetbaar (bijv. van 7,5% naar 5,8%) en u bespaart tienduizenden euro's na betrekken arbodienst.
• Casemanagers, bedrijfsartsen en kwartaalmetingen versterken duurzame inzetbaarheid.
• AI-tools detecteren stress- en overbelasting vroegtijdig. 
• Dit maakt het mogelijk om preventief in te grijpen voor verzuim ontstaat.
• Combineer data, tools en menselijke benadering. 
• Maak van verzuim geen administratieve last, maar een strategisch speerpunt.