Welk percentage ziekteverzuim is normaal bij bedrijven?

Ziekteverzuim komt in elk bedrijf voor. Het minimaliseren en voorkomen ervan heeft vaak prioriteit. Door ziekteverzuim kan het productieproces stagneren. Ziekteverzuim kan ook een wissel trekken op de winstgevendheid van het bedrijf. U vraagt zich misschien af welk percentage ziekteverzuim nog normaal is bij bedrijven. In deze blog proberen we hierop antwoord te geven. We schetsen ook de nuances bij het bepalen en meten van ziekteverzuim. U kunt hierna beter het ziekteverzuim binnen uw onderneming in het juiste perspectief zien.

Inzicht in het ziekteverzuim 

Hoeveel zieke werknemers op het totaal aantal werknemers is nog acceptabel? Welk percentage ziekteverzuim is normaal bij bedrijven? Een goede analyse van het verzuim geeft inzicht in de situatie op de werkvloer. Ziekteverzuim schaadt onder meer het werkproces. Met dit inzicht kan nagedacht worden over beheersing van het verzuim. Er zijn daarnaast redenen waarom het noodzakelijk is om te weten wat het percentage ziekteverzuim binnen uw bedrijf is:

• De inspectie van het ministerie van SZW kan tijdens een controle van het bedrijf vragen om het verzuimpercentage. Hiermee kan worden getoetst of u zich aan de Arbo-wet houdt.
• Het verzuimpercentage bepaalt mede voor hoeveel het bedrijf zich tegen ziekteverzuim moet verzekeren. De verzekeraar kijkt naar het gemiddelde ziekteverzuim over de voorgaande jaren waarna de verzekeringspremie wordt vastgesteld.
• De arbodienst waar uw bedrijf mee samenwerkt kan op basis van het ziekteverzuimpercentage beter de inzet van een bedrijfsarts of arbeidsdeskundigen bepalen.

Hoe berekent u het ziekteverzuim in percentages?

Verzuimpercentage op basis van aantal werknemers

Voor het berekenen van het verzuimpercentage moet u weten hoeveel werknemers actief zijn binnen uw bedrijf en hoeveel daarvan ziek zijn. De formule voor de berekening is als volgt: aantal werknemers dat ziek is delen door het totaal aantal werknemers vermenigvuldigen met 100 = het verzuimpercentage. 

Zieke werknemers/totaal aantal werknemers x 100=verzuimpercentage.

Voorbeeld: 4 werknemers zijn ziek / 256 totaal aantal werknemers= x 100=1,56 

Verzuimpercentage op basis van werkdagen

De meeste zuivere methode van het berekenen van het verzuimpercentage is op basis van de verhouding tussen werkdagen en ziektedagen. 

De rekensom gaat dan als volgt: aantal ziektedagen/totaal aantal werkdagen x 100. Parttimers worden uiteraard ook meegenomen in de berekening. Wel wordt het aantal uren of dagen dan afgezet tegen de fulltime norm. Een voorbeeld: De norm is een werkweek van 40 uren maar iemand werkt 24 uren. Deze werknemer neemt u voor 60% mee in de berekening.  

Ziekteverzuimpercentage als stuurinformatie

Ziekteverzuim brengt risico’s mee voor het continuïteit van uw bedrijf of  organisatie. U zult als management grip willen houden op risico’s. Het is dan noodzakelijk goed inzicht te hebben in de ernst en de hoogte van deze risico’s. U kunt ziekteverzuimcijfers gebruiken om beter deze risico’s  in te schatten. Deze cijfers, waaronder het verzuim percentage,kunnen als stuurinformatie dienen. 

Door de eigen verzuimcijfers te vergelijken met de gemiddelde verzuimcijfers in de branche kunt u zien of het ziekteverzuim binnen uw bedrijf of organisatie hoog of laag is. 

Ziekteverzuim is erg duur en is nadelig voor het werkproces. Onderzoek berekent  dat ziekteverzuim per medewerker tussen de 200 euro’s en 400 euro’s kost. 

Een werknemer die ziek thuis zit betekent doorbetalen van loon maar ook het betalen van eventuele re- integratiekosten. Daar bovenop komen de loonkosten van een invalkracht. Het wegvallen van ervaren medewerkers betekent dat de verkoop van producten of het aanbod van diensten tenslotte niets oplevert, omdat de opbrengst of de winst voor een (flink) deel wegvloeit naar de kostenpost ziekteverzuim. 

Ziekteverzuim beter bekeken

Als we ziekteverzuim beter bekijken en ons de vraag stellen welk percentage ziekteverzuim normaal is bij bedrijven, moeten we meer gedetailleerd kijken naar het gemiddelde ziekteverzuim van alle sectoren samen. 

• Van alle verzuim duurt ongeveer 16% slechts één werkdag. 
• Na maximaal 4 werkdagen ziekteverzuim is ongeveer 3 op de 5 werknemers weer terug op het werk. Dat is ongeveer 59%. 
• Binnen twee weken is bijna 4 op de 5 werknemers weer terug op het werk. Dat is ongeveer 78%. 
• Binnen vier weken is 86% weer terug op het werk.
• Na een half jaar ligt het herstelpercentage op 97%.
• Na een jaar ligt het herstelpercentage op 99%.

Grootste oorzaken van ziekteverzuim

Wat zijn de grootste oorzaken van ziekteverzuim bij uw medewerkers? Wellicht heeft u al een duidelijk beeld hiervan. Toch is het goed om de meest voorkomende  oorzaken te noemen. Uit de Arbobalans 2020 van TNO blijkt het volgende:

• In 11% van het totaal aantal verzuimdagen speelt fysieke arbeidsbelasting een rol. 
• In 24% van het totaal aantal verzuimdagen worden klachten aan het bewegingsapparaat genoemd.
• In 27% van het totaal aantal, al dan niet werkgerelateerde ziekteverzuimdagen speelt psychosociale arbeidsbelasting(PSA) een rol.
• 26% van alle verzuimende werknemers in 2019 geeft aan dat de klachten deels of hoofdzakelijk aan werk gerelateerd zijn. Het aantal verzuimdagen dat deels of hoofdzakelijk aan het werk gerelateerd is, bedraagt 47%. 
• In 27% van het totaal verzuimdagen houden verband met psychische klachten, burn-out of overspannen zijn.
• Gepest worden door leidinggevenden of collega’s (14,5%).
• Vaak geïntimideerd worden door collega’s en leidinggevenden(14,2%).

Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 20% van al het verzuim vermijdbaar is. U als leidinggevende of werkgever kunt dus een behoorlijke invloed op ziekteverzuim uitoefenen. Door een situatie te creëren waarin uw medewerkers zich veilig genoeg voelen over problemen te praten, kunt u tot wel de helft van het ziekteverzuim beperken. Samen met uw arbodienst kunt u een plan maken waarin de focus ligt op preventie. Heeft u nog geen arbodienst ingeschakeld of wilt u geadviseerd worden neem dan contact op met Arbo Concern.

Conclusie

Wat een normaal ziekteverzuimpercentage is bij bedrijven is te achterhalen door branche-cijfers te vergelijken met uw eigen ziekteverzuimcijfers. Het hoogste percentage ziekteverzuim(6,5) werd in het tweede kwartaal van 2022 gemeten in de gezondheid- en welzijnszorg. Dit is te wijten aan de hoge werkdruk binnen deze bedrijfstak. Risico’s voor het werkproces en de winstgevendheid van uw organisatie of bedrijf liggen besloten in het ziekteverzuimpercentage. Psychosociale arbeidsbelasting en andere aan het werk gerelateerde krachten zijn veel voorkomende oorzaken van het verzuim. Door regelmatig persoonlijk contact te houden met uw medewerkers en of regelmatig scans te doen, kunt u als leidinggevende eerder constateren waar potentiële oorzaken voor ziekteverzuim liggen. Daarop acteren is een must om langdurig ziekteverzuim te voorkomen. Hiermee voldoet u ook aan uw verplichtingen van goed werkgeverschap die de Arbowet oplegt.

Takeaways

• Het gemiddelde ziekteverzuimpercentage was in het tweede kwartaal 5,4 %.
• Welk percentage ziekteverzuim normaal is bij bedrijven hangt af van de bedrijfstak en of u het als een groot risico beschouwt.  
• Na een half jaar ligt het herstelpercentage op 97%. 3% is langer dan een half jaar ziek. Dit is wellicht de grootste kostenpost.
• Ga het gesprek aan met uw werknemer en zoek samen naar oplossingen.
• Psychosociale arbeidsbelasting(PSA) speelt een belangrijke rol bij verzuim.
• 47% van de verzuimdagen zijn deels of hoofdzakelijk aan werk gerelateerd. 
• Als je als management grip wil houden op ziekteverzuim en het risico ervan voor het werkproces, dan is het noodzakelijk om strategieën ervoor te bedenken.